Κυκλαδίτικη γαστρονομία: Τα πιάτα των Κυκλάδων

Οι Κυκλάδες, που πήραν το όνομά τους από το «κύκλωμα της Δήλου», το νησί που γέννησε τον Απόλλωνα και την ¶ρτεμη, αναπτύχθηκαν κατά κύριο λόγο χάρη στην πέτρα, που υπήρχε σε αφθονία. Μάλιστα, αυτή ήταν η βάση του «πετραίου πολιτισμού» τους. Αρχικά, οι Κυκλαδίτες έφτιαξαν πεζούλια σε άγονα τμήματα λόφων, για να καλλιεργούν τα προς το ζην, και έπειτα προχώρησαν σε κατασκευές σπιτιών, πατητηριών και ελαιοτριβείων, ναών, αλλά και εκπληκτικών αγαλμάτων των θεών.

Τα νησιά των Κυκλάδων πολιορκήθηκαν από επίδοξους κατακτητές, αλλά αποτέλεσαν και σπουδαίους σταθμούς ανεφοδιασμού για πλοία που συνέδεαν μακρινούς προορισμούς. Και τα 24 νησιά του συμπλέγματος έγιναν ορμητήρια πειρατών, που στόχευαν στους εμπορικούς στόλους, ενώ διάφοροι λαοί που πέρασαν ανά τους αιώνες, άφησαν το σημάδι τους στις ντόπιες κοινωνίες.

Όσο σκληροί και αν ήταν όμως οι κατακτητές, έκαναν ακόμα πιο δυνατούς τους Κυκλαδίτες, ενώ συνέβαλαν και στη διαμόρφωση μιας πολυπολιτισμικής κοινωνίας, κάτι που ακόμα και σήμερα κυριαρχεί εκεί με τον τουρισμό. Ο κυκλαδίτικος πολιτισμός είναι ένας πολιτισμός λίγης γης, αλλά απέραντης θάλασσας, εσωστρέφειας, αλλά και ανοιχτής καρδιάς. ¶λλωστε, αυτός ο χαρακτήρας τους διαφαίνεται και στην κουζίνα τους, η οποία διαθέτει μια ιδιαίτερη ταυτότητα.

Λάδι, κρασί, στάρι,  φάβα, κρόκος, κι άλλες τροφές, όπως το ντοματάκι Σαντορίνης (που κατέφθασε από την Αίγυπτο), τα λουκούμια και τα μαντολάτα της Σύρου από τη Σμύρνη πριν δυο αιώνες, έγιναν η βάση για να φτιαχθούν συνταγές! Μαζί με τα οπωρικά, τα όσπρια, τα λαχανικά, το μέλι, μικρές ποσότητες κρεάτων, τα γαλακτοκομικά και κάθε λογής ψάρια και λαχανικά φέρνουν στα πιάτα μας πεντανόστιμες συνταγές.

Όπως αναφέρει η Huffington Post, χαρακτηριστικό των νησιών είναι η βοσκή κατσικιών, που βόσκουν την άρμη της θάλασσας πάνω στα εκατοντάδες βοτάνια και αγριόχορτα, παρέχοντας ιδιαίτερα νόστιμα κρέατα και γάλατα. Τα κατσικάκια μαγειρεύονται ποικιλοτρόπως, καρυκευμένα με άγρια βότανα, στον φούρνο ή στην κατσαρόλα, με πιο γνωστές εκδοχές τη ζούλα βραστή στη Νάξο, το κατσικάκι κοκκινιστό με τα ματσάτα στη Φολέγανδρο, το κατσικάκι μαστέλο στη Σίφνο, το κατσικάκι πατατάτο στη Φολέγανδρο κλπ.

Τι άλλο είναι πεντανόστιμο και χαρακτηστικό των Κυκλάδων; Μα, οι αμέτρητοι κεφτέδες από λαχανικά, χορταρικά και όσπρια, δηλαδή οι ψευτοκεφτέδες (χωρίς κρέας) ή αλλιώς οι κεφτέδες του φτωχού, με πιο γνωστούς τους ντοματοκεφτέδες, κολοκυθοκεφτέδες, ρεβιθοκεφτέδες, χορτοκεφτέδες, μαραθοκεφτέδες, αμανιτοκεφτέδες, χταποδοκεφτέδες κτλ.

Και άλλα προϊόντα, εξίσου εξαιρετικά, είναι τα φουρτάλια της ¶νδρου, οι αγκινάρες της Τήνου, η λούζα, τα λουκάνικα και η μόστρα της Μυκόνου, η φάβα και τα ντοματάκια Σαντορίνης, η λαδένια της Κιμώλου, η καρπουζένια και η καλασούνα της Φολεγάνδρου.

Καλή σας όρεξη!