Σαν σήμερα: Πέθανε σε ηλικία 85 ετών ο «σουρεάλ» ζωγράφος, Σαλβαντόρ Νταλί

1973 – Πέθανε ο γιος του Αριστοτέλη Ωνάση, Αλέξανδρος, σε ηλικία 25 ετών

Η διαβόητη κατάρα της οικογένειας Ωνάση λέγεται πως ξεκίνησε από το 1968, όταν και ο ζάμπλουτος Αριστοτέλης Ωνάσης παντρεύτηκε την Τζακι Κένεντι και «κόλλησε» από την κατάρα της αμερικανικής οικογένειας των πολιτικών. Ο πρώτος θάνατος, ένας θάνατος που ποτέ δεν ξεπέρασε ο Αριστοτέλης Ωνάσης, ήταν του μοναχογιού του στις 23 Ιανουαρίου του 1973. Η συντριβή του αεροπλάνου του, αποδόθηκε σε λάθος χειρισμό, αλλά οι θεωρίες συνωμοσίας που δημιουργήθηκαν γύρω από το ατύχημα ήταν ουκ ολίγες.

Ο γιός του Αλέξανδρος γεννήθηκε το 1948, καρπός του γάμου του Ωνάση με την Αθηνά Λιβανού. Δυο χρόνια αργότερα, γεννήθηκε και η αδελφή του Χριστίνα Ωνάση, που και αυτή έφυγε νωρίς από την ζωή. Τον πατέρα του δεν τον έβλεπε και πολύ. Αγαπούσε πολύ την μητέρα του και ο χωρισμός των γονιών του τον πείραξε. Και ακόμα περισσότερο ο δεύτερος γάμος του πατέρα του.

Είχε πάθος με την ταχύτητα. Ερωτεύτηκε την κατά 16 χρόνια μεγαλύτερη του Φιόνα Κάμπελ - Τίσεν, μοντέλο από τη Νέα Ζηλανδία. Ο πατέρας του τον προόριζε για διάδοχό του, γι’ αυτό και τον έπαιρνε συχνά μαζί του στις δουλειές του. Μάλιστα, λίγο μετά που έκλεισε τα 20, ο Αλέξανδρος ανέλαβε την γενική διεύθυνση της Ολυμπιακής Αεροπορίας.

Του άρεσαν τα αεροπλάνα. Αλλά αυτά έμελλε να τον σκοτώσουν. Το αεροπλάνο που πιλοτάριζε στις 22 Ιανουαρίου το 1973, κατέπεσε στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Ο Αλέξανδρος Ωνάσης μεταφέρθηκε στο ΚΑΤ, όπου στις 7 το πρωί της 23 Ιανουαρίου άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 25 ετών.

Ο πατέρας του βρισκόταν στην νέα Υόρκη. Δεν μπόρεσε να δεχθεί τα άσχημα μαντάτα. Ήταν σίγουρος πως το δυστύχημα δεν ήταν τυχαίο κι ότι επρόκειτο περί εγκληματικής ενέργειας. Τα τρία πρίσματα που βγήκαν για τις συνθήκες του ατυχήματος επιβεβαίωσαν το ένστικτό του. Το αεροπλάνο δεν μπορούσε να υπακούσει στις εντολές του πιλότου επειδή τα πηδάλια κλίσεως είχαν τοποθετηθεί ανάποδα. Ο Ωνάσης είπε πως όποιος βρει τους δολοφόνους του γιού του θα αμειφθεί με 1.000.000 δολάρια. Η «επικήρυξη» αυτή κρατάει μέχρι και σήμερα.

Οι θεωρίες συνωμοσίας έδιναν και έπαιρναν. Ως δολοφόνοι παρουσιάστηκαν η CIA, ο Σταύρος Νιάρχος, η χούντα ακόαμ ακια οι εργαζόμενοι στην Ολυμπιακή. Ο Αλέξανδρος τάφηκε στον Σκορπίο. Δυο χρόνια αργότερα την ίδια διαδρομή ακολούθησε και ο πα΄τερας3 του που δεν συνήλθε ποτέ ύστερα από τις 23 Ιανουαρίου του 1973. Στη μνήμη του μοναχογιού του, ο Αριστοτέλης Ωνάσης συνέστησε το ίδρυμα «Αλέξανδρος Ωνάσης» με έδρα το Βαντούζ του Λιχτενστάιν και κεντρικά γραφεία στην Αθήνα. Από τα κέρδη της οικονομικής αυτοκρατορίας Ωνάση, το ίδρυμα χορηγεί υποτροφίες και χρηματοδοτεί διάφορα έργα κοινωφελούς χαρακτήρα.

1989 – Πέθανε σε ηλικία ο «σουρεάλ» ζωγράφος, Σαλβαντόρ Νταλί

Ένας από τους μεγαλύτερους ζωγράφους του 20ου αιώνα και ο σημαντικότερος του κινήματος του σουρεαλισμού, ο Σαλβαντόρ Νταλί έγινε γνωστός όχι μόνο από τους πίνακές του αλλά και από τον ιδιαίτερο τρόπο σκέψης του, που ακροβατούσε μεταξύ της ιδιοφυίας και της παράνοιας. Έζησε 85 χρόνια γεμάτα τρέλα και άφησε το στίγμα του και εν ζωή και μετά θάνατον.

Γεννήθηκε το 1904 στην πόλη Φιγέρες της Ισπανίας. Η οικογένεια του ήταν ευκατάστατη , κι έτσι ο Σαλβαντόρ μεγάλωσε χωρίς στερήσεις. Από μικρός είχε μια κλήση στην ζωγραφική, αφού το χέρι του είχε αυτή την χάρη που πολλοί ζηλεύουν. Όμως ο πατέρας του, συμβολαιογράφος στο επάγγελμα δεν το είδε και με πολύ καλό μάτι. Η μητέρα του από την άλλη τον ενθάρρυνε, κι έτσι ήρθε το πρώτο σεμινάριο ζωγραφικής.

Μεγαλώνοντας, ο Νταλί συνέχισε να ζωγραφίζει. Ευτυχώς, την πρώτη του έκθεση την έκανε το 1919, ώστε να προλάβει να δει η μητέρα του να έκανε καλά που τον υποστήριζε τόσο. Και μάλλον το κατάλαβε. Δυο χρόνια μετά όμως πέθανε από καρκίνο. Ο Νταλί το πήρε βαριά, πόσο μάλλον όταν ο πατέρας του παντρεύτηκε την αδελφή της μητέρας του.

Όταν έκλεισε τα 18 εγκαταστάθηκε στην Μαδρίτη, όπου ξεκίνησε σπουδές στην Ακαδημία Καλών Τεχνών. Πειραματίζεται με τον κυβισμό, έρχεται σε επαφή με τον ριζοσπαστικό ντανταϊσμό και ξεκινά τις διάσημες φιλίες του, με τον ποιητή Φεντερίκο Γκαρσία Λόρκα και τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ. Λίγο πριν δώσει εξετάσεις στην ακαδημία το 1926, αποβάλλεται. Αιτία ήταν η δήλωση του ότι κανένας από τους καθηγητές του είναι άξιος για να τον κρίνει.

Η πρωτεύουσα των τεχνών τότε ήταν το Παρίσι, η «Πόλη του Φωτός». Ο Νταλί το επισκέφτηκε για πρώτη φορά στα 22 του χρόνια. Εκεί θα γνωρίσει τον Πικάσο, ο οποίος και θα σημαδέψει τα μετέπειτα έργα του.

Το 1929 θα γυρίσει μαζί με τον Μπουνιουέλ την ταινία «Ανδαλουσιανός σκύλος», με τον Νταλί να υπογράφει το μικρού μήκους σενάριο. Η ταινία είναι μέχρι και σήμερα, η έννοια του υπερρεαλισμού στον κινηματογράφο. Εκείνη την περίοδο θα γνωρίσει και την μετέπειτα σύζυγό του και μούσα του, την ρωσικής καταγωγής Γκαλά.

Στις αρχές της δεκαετίας του ’30, αφού έχει ενταχθεί στο σουρεαλιστικό κίνημα, θα επινοήσει την δικιά του μέθοδο, που θα ονομάσει Παρανοϊκο-κριτική. Η μέθοδός του αποτελεί ένα είδος υπερρεαλιστικής τεχνικής με σκοπό την πρόσβαση στο ασυνείδητο προς όφελος της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Στηρίζει δε αυτή την σκέψη του, στο ότι οι άνθρωποι κάποιες φορές λειτουργούν συνειρμικά συνδέοντας εικόνες μεταξύ τους χωρίς λογική. Εμπνεύστηκε πολύ από την θεωρία του Φρόιντ για τα όνειρα.

Η πρώτη του έκθεση στην Αμερική παίρνει διθυραμβικά σχόλια. Ο Μπρετόν όμως θα τον διαγράψει από το υπερρεαλιστικό κίνημα λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων. Τότε ο Νταλί χαρακτηριζόταν από πολλούς ως υποστηρικτής του Φράνκο στην Ισπανία, αν και η εκκεντρικότητά του δεν μπορούσε να κλειστεί σε μια ιδεολογία, ενώ στο ισπανικό εμφύλιο δεν διάλεξε καμία από τις δυο πλευρές. Η στήριξη του στον απαγορευμένο Λόρκα ήταν όμως η μόνη ανοικτή εναντίωση του στο καθεστώς.

Με το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Νταλί εγκαθίσταται με την σύζυγό του στις ΗΠΑ, όπου θα ζήσει για 8 χρόνια. Εργάζεται για την Walt Disney και γράφει την αυτοβιογραφία του με τίτλο «Η κρυφή ζωή του Σαλβαδόρ Νταλί». Επέστρεψε στο Φιγέρες, όπου έζησε όλη την υπόλοιπη ζωή του, ζωγραφίζοντας και δουλεύοντας πάνω στην δημιουργία του Θεάτρου-Μουσείου Γκαλά-Σαλβαντόρ Νταλί.

Το 1982 πεθαίνει η Γκαλά. Το γεγονός προκαλεί θλίψη στον Νταλί και αποπειράται να αυτοκτονήσει. Όμως, θα ζήσει για ακόμα 7 χρόνια. Πέθανε από καρδιακό επεισόδιο στις 23 Ιανουαρίου του 1989 στην πόλη που γεννήθηκε και αγάπησε όσο καμία άλλη. Το γεγονός πως ήταν από τους λίγους καλλιτέχνες που δέχονταν να μένουν στην Ισπανία επί Φράνκο, ίσως να οφειλόταν στην αγάπη του για την πόλη του, όπου έζησε και πέθανε η μητέρα του.