Η πρώτη πόλη χωρίς σκουπίδια

Το πρόβλημα με τα σκουπίδια γιγαντώνεται σε ολόκληρο το κόσμο, και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι σε λίγα χρόνια δεν θα είναι αντιμετωπίσιμο. Τα κονδύλια που δαπανόνται για την αντιμέτωπιση του προβλήματος συνεχώς αυξάνονται, και οι επιπτώσεις στην υγεία του πληθυσμού είναι τεράστιες. Απειλούνται οι υδροφόροι ορίζοντες, ενώ αμφισβητείται ότι η φύλαξη τους δίπλα σε κατοικημένες περιοχές, είναι ασφαλής.

Το μόνο αισιόδοξο είναι ότι οι νέοι επιστήμονες κινούνται στη κατεύθυνση της ολικής απαλλαγής από τα απορρίματα. Φωτεινό παράδειγμα η πόλη Kamikatsu, στην Ιαπωνία. Κατάφερε να είναι η πρώτη πόλη χωρίς σκουπίδια στο κόσμο.

Οι 1.500 κάτοικοι του Kamikatsu παίρνουν μόνοι τους δράση και ανακυκλώνουν, ξαναχρησιμοποιούν και κομποστοποιούν όλα τους τα σκουπίδια.

Όλα ξεκίνησαν το 2003, όταν η κυβέρνηση εξέφρασε τις ανησυχίες για την ανθρώπινη και περιβαλλοντική επίδραση των αποτεφρωτήρων των απορριμμάτων της πόλης. Μαζί με τους κατοίκους, εφεύραν μια άλλη λύση: να σταματήσουν εντελώς την παραγωγή αποβλήτων. Είναι εύκολο σαν ιδέα, αλλά στην πράξη τα πράγματα δυσκολεύουν· ωστόσο, το Kamikatsu εμμένει στο στόχο του, έχοντας σχεδιάσει να φτάσει τη μηδενική παραγωγή σκουπιδιών μέχρι το 2020, με το 80% αυτών να επαναχρησιμοποιούνται (σε σύγκριση με το 34% της ανακύκλωσης στην Αμερική).

Οι κάτοικοι ανταποκρίθηκαν και τα αποτελέσματα ξεπέρασαν τις αρχικές εκτιμήσεις. 

Καθώς το Kamikatsu δεν έχει καθόλου απορριμματοφόρα, κάθε κάτοικος πρέπει να πλένει, να κατηγοριοποιεί και να μεταφέρει τα δικά του σκουπίδια στον κεντρικό χώρο ανακύκλωσης. Και δεν τα διαχωρίζουν σε δύο ή τρεις κατηγορίες, όπως κάνουμε όλες οι υπόλοιπες χώρες, αλλά τα οργανώνουν σε έναν τρελό αριθμό, σε 34 κατηγορίες, ξεχωρίζοντας τα πάντα, από τις κονσέρβες μέχρι και τα μπουκάλια σπρέι, χάρτινα κουτιά, εφημερίδες, λάμπες και ξυράφια. Όλα τα υλικά πλένονται καλά και όλα τα υπολείμματα τροφών κομποστοποιούνται. Αν και αυτό το λεπτομερές σύστημα μπορεί να φαίνεται υπερβολικό, κάνει τη μετέπειτα διαδικασία ευκολότερη και φθηνότερη.

Οι κάτοικοι κάνουν αυτή την εργασία με σχεδόν ρομποτική συνέπεια και πειθαρχία, γνωρίζοντας πια ακριβώς τι να κάνουν με κάθε υλικό. «Στην αρχή, μας φάνηκε μπελάς», εξηγεί η Hatsue Katayama, κάτοικος της πόλης. Αλλά συνεχίζει λέγοντας το σύστημα πια τους φαίνεται φυσιολογικό αφού το συνήθισαν γρήγορα. «Τώρα πια δεν το σκέφτομαι. Γίνεται φυσικό για μένα να διαχωρίζω τα απορρίμματα σωστά».
Είναι αυτή η αρχική σύγχυση που μας κρατά μακριά από αυτή την συνέπεια στην ανακύκλωση.

Τα πλεονεκτήματα πολλά, παρατηρήθηκαν ότι οι κοινωνικοί δεσμοί αυξήθηκαν, άνοιξαν νέες θέσεις εργασίας, ενώ το φυσικό περιβάλλον της πόλης έγινε πόλος έλξης για εσωτερικό τουρισμό.