Χάκα: Η ιστορία του πολεμικού χορού των Μαορί

Οι Μαορί είναι οι ιθαγενείς της Νέας Ζηλανδίας. Η γλώσσα τους έγινε μια από τις επίσημες γλώσσες της χώρας πριν από περίπου 30 χρόνια, ωστόσο ο αριθμός των ανθρώπων που την μιλούν σήμερα είναι περιορισμένος, φτάνοντας μετά βίας τις 160.000. Οι Μαορί είναι διάσημοι στον υπόλοιπο κόσμο για δυο πράγματα: για τα τατουάζ με τα λεπτομερή σύμβολα και σχήματα και για τον χορό Χάκα, που οι Εθνικές Ομάδες της Νέας Ζηλανδίας, οι οποίες αποτελούνται από ιθαγενείς και μη, χορεύουν πριν από κάθε αγώνα τους.

Στην Ελλάδα τον είδαμε από την Εθνική Ομάδα μπάσκετ της Νέας Ζηλανδίας, αλλά ο Χάκα είναι σήμα κατατεθέν των «All Blacks», της Εθνικής Ομάδας ράγκμπι του νησιού, που έχει κατακτήσει 3 Παγκόσμια Κύπελλα, ενώ αυτή την εποχή είναι ενεργή Παγκόσμια Πρωταθλήτρια, περιμένοντας να υπερασπιστεί το στέμμα της το 2019.

Πριν από κάθε αγώνα, οι παίκτες της Νέας Ζηλανδίας στέκονται μπροστά από τον αντίπαλο και χορεύουν τον Χάκα, φωνάζοντας κάποια συγκεκριμένα λόγια. Η ιστορία του χορού ταξιδεύει πίσω στο παρελθόν, στις φυλές των Μαορί και δεν είναι αυστηρά πολεμικός χορός. Οι πολεμιστές συνήθιζαν να τον χορεύουν πριν από τις μάχες με σκοπό κυρίως να εκφοβίσουν τον αντίπαλο και να τονώσουν την αυτοπεποίθησή τους. Όμως ο χορός χρησιμοποιούνταν και αλλού, όπως σε εορτασμό μιας νίκης, με σκοπό να τιμήσουν τους αρχηγούς των φυλών, τους καλεσμένους τους ή και τους νεκρούς.

Ο πολεμικός χορός ονομάζεται «peruperu haka» όπου οι πολεμιστές βγάζουν κραυγές, πηδούν όσο πιο ψηλά μπορούν και επιδεικνύουν τους μυς τους. Ακόμα, τα πρόσωπά τους είναι συνοφρυωμένα και πολλές φορές βγάζουν έξω τις γλώσσες τους. Υπάρχουν εκατοντάδες εκδοχές του χορού, με τον πιο γνωστό που χρησιμοποιείται στον αθλητισμό να είναι ο «ka mate».

Σύμφωνα με την παράδοση των Μαορί, ο Θεός Ήλιος Τάμα-νουί-το-ρα είχε δυο γυναίκες. Η μία συμβόλιζε το καλοκαίρι και η άλλη τον χειμώνα. Το παιδί που γεννήθηκε από την γυναίκα που συμβόλιζε το καλοκαίρι ονομάστηκε Τάνε – ρόρε και αυτός θεωρείται πως έδωσε την έμπνευση για τον χορό που γίνεται κάποιες φορές προς τιμήν του.

Από το 1888, όταν η ομάδα ράγκμπι έπαιξε το πρώτο της παιχνίδι, οι παίκτες των «All Blacks», χρησιμοποιούν το τελετουργικό σε κάθε αναμέτρηση. Σιγά σιγά έγινε σήμα κατατεθέν όχι μόνο του ράγκμπι αλλά και σε όλα τα αθλήματα της Νέας Ζηλανδίας. Κι αν οι εθνικές μπάσκετ, ή ποδοσφαίρου ή και άλλες, δεν προκαλούν φόβο στους αντιπάλους, οι παγκόσμιοι πρωταθλητές «All Blacks», φαίνεται πως την τελευταία 8ετία τους τρομοκρατούν, έχοντας κερδίσει τα δυο τελευταία παγκόσμια κύπελλα, με την βοήθεια του Χάκα...