Σαν σήμερα: Πέθανε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής

Χωρίς αμφιβολία, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν ένας από τους πολιτικούς που σημάδεψαν την Ελλάδα τον 20ο αιώνα. Είχε καθοριστική συμβολή στον οικονομικόπολιτικο εκσυγχρονισμό της, με το σπουδαιότερο επίτευγμα του να θεωρείται η ένταξη της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή ένωση.

Γεννήθηκε στις 8 Μαρτίου του 1907 στο Κιούπκιοϊ (σήμερα Πρώτη), μια κωμόπολη των Σερρών που ακόμα τότε ανήκε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ο πατέρας του είχε διωχθεί πολλές φορές για την εθνική του δράση, αρχικά από τις τουρκικές και αργότερα από τις βουλγαρικές αρχές. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής μαθήτευσε σε αρκετά μέρη μέχρι να καταλήξει στην Αθήνα, όπου όταν τελείωσε το σχολείο γράφτηκε στην Νομική Σχολή.

Το 1930 έκανε 4 μήνες στρατιωτικής θητείας, ως προστάτης πολύτεκνης οικογένειας. Εργάστηκε για λίγο στις Σέρρες ως δικηγόρος και το 1935, εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής με αντιβενιζελικό Λαϊκό Κόμμα. Την επόμενη χρονιά, στις τελευταίες εκλογές πριν τον Β’ παγκόσμιο Πόλεμο, κατάφερε να επανεκλεγεί.

Το 1940, στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο, παρουσιάστηκε στο Σιδηρόκαστρο για να πολεμήσει, αλλά κρίθηκε ανίκανος λόγω βαρηκοΐας. Στην κατοχή ασχολήθηκε με τη δικηγορία και το 1946 επανήλθε στην πολιτική, όταν εκλέχθηκε ξανά βουλευτής βγαίνοντας πρώτος σε ψήφους στις Σέρρες.

Έγινε γνωστός σε όλη τη χώρα, όταν έγινε υπουργός Δημοσίων Έργων στην κυβέρνηση Παπάγου το 1952. Εγγειοβελτιωτικά έργα, οδικές αρτηρίες, ενεργειακές μονάδες, έργα ύδρευσης ήταν μερικά κομμάτια του έργου του, μαζί βέβαια με το ξήλωμα των γραμμών του τραμ που προκάλεσε πολιτικές συγκρούσεις εκείνη την εποχή.

Ωστόσο, ο δυναμισμός του και η αποφασιστικότητά του, τον έκαναν πολύ δημοφιλή και έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην πορεία του προς την πρωθυπουργία μετά τον θάνατο του Παπάγου. Ο βασιλιάς Παύλος του έδωσε εντολή σχηματισμού κυβέρνησης στις αρχές Οκτωβρίου του 1955, μια κίνηση που εξέπληξε τον πολιτικό κόσμο και όχι μόνο.

Από την πρώτη μέρα θέλησε να βάλει τη σφραγίδα του. Ίδρυσε την Εθνική Ριζοσπαστική Ένωση (ΕΡΕ) και κέρδισε τις εκλογές του 1956, παρότι το κόμμα του ήρθε δεύτερο σε ψήφους, χάρις στο«τριφασικό» εκλογικό σύστημα.

Κέρδισε και τις δυο επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις και έμεινε στην εξουσία για 8 χρόνια, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί στην Ελλάδα. Αυτό συνέβη λόγω της προτεραιότητας του στην οικονομική ανάπτυξη. Η αύξηση του εθνικού και κατά κεφαλήν εισοδήματος αλλά και η μείωση της ανεργίας, ήταν μερικές από τις θετικές παραμέτρους της διακυβέρνησής του στον τομέα της οικονομίας.

Η καλή πορεία της οικονομίας του επέτρεψε να στραφεί και σε άλλους τομείς, όπως η παιδεία, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός. Όμως, ο εκσυγχρονισμός στο πολιτικό πεδίο κινούνταν πολύ αργά, λόγω των εμφυλιοπολεμικών συνδρόμων που είχαν παραμείνει ισχυρά στην Ελληνική Δεξιά.

Το 1959 υπέγραψε τις Συμφωνίες Ζυρίχης - Λονδίνου, με τις οποίες τερματίστηκε η βρετανική κυριαρχία στην Κύπρο και ιδρύθηκε ανεξάρτητο Κυπριακό κράτος. Εγγυήτριες δυνάμεις ήταν η Ελλάδα, η Τουρκία και η Μεγάλη Βρετανία, με δικαίωμα στρατιωτικής παρέμβασης. Ο Καραμανλής δέχθηκε κριτική για αυτές τις συμφωνίες, που κατοχύρωναν ως ισότιμο εταίρο στη Μεγαλόνησο την Τουρκία.

Η καίρια τομή στην εξωτερική του πολιτική ήταν η προσπάθεια ένταξης στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα. Πίστευε πως η ΕΟΚ δεν αποτελούσε «απλώς οικονομικήν κοινοπραξίαν, αλλά οντότητα με ευρυτέραν πολιτικήν αποστολήν και σημασίαν». Μετά από πολλές διαπραγματεύσεις, η Ελλάδα έγινε δεκτή στην αρχική ομάδα των 6, τον Ιούλιο του 1961.

Η 8ετία του στην πρωθυπουργία όμως διακόπηκε απότομα. Η διαφωνία του με τα Ανάκτορα, ο ανένδοτος αγώνας του Γεωργίου Παπανδρέου που τον κατηγορούσε για βία και νοθεία στις εκλογές του 1961 και η δολοφονία Λαμπράκη, ήταν τα γεγονότα που τον οδήγησαν να παραιτηθεί από την ηγεσία της ΕΡΕ μετά την ήττα στις εκλογές του 1963 και να φύγει μυστικά για το Παρίσι με το ψευδώνυμο «Τριανταφυλλίδης». Στην γαλλική πρωτεύουσα πέρασε τα επόμενα 11 χρόνια μέχρι τη μεταπολίτευση.

Τον Ιούλιο του 1974, επανήλθε θριαμβευτικά στη χώρα. Έγινε επικεφαλής της κυβέρνησης «Εθνικής Ενότητας» και αποκατέστησε το δημοκρατικό πολίτευμα. Νομιμοποίησε το ΚΚΕ και αποχώρησε από το ΝΑΤΟ, σε μια πράξη αντίδρασης προς τη συμμαχία, που δεν αντέδρασε στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο.

Ίδρυσε τη Νέα Δημοκρατία και κέρδισε τις δυο επόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, μένοντας ξανά στην πρωθυπουργία για έξι χρόνια. Σημαντική ήταν και η κίνηση του για δημοψήφισμα, όπου η αβασίλευτη δημοκρατία επικράτησε και τελείωσε ένα καίριο ζήτημα για την πολιτειακή δομή της χώρας.

Τα επόμενα χρόνια λύθηκε το γλωσσικό ζήτημα με την επικράτηση της δημοτικής ως επίσημης γλώσσας του κράτους, ενώ παρά την ενεργειακή κρίση που χτύπησε τη χώρα, το εθνικό εισόδημα αυξανόταν κατά 5% ετησίως, ενώ το κατά κεφαλήν αυξήθηκε συνολικά κατά 50%. Η ιδιωτικοποίηση της Ολυμπιακής και της Εμπορικής έδειξαν την αποφασιστικότητα του για ακόμα μια φορά, αλλά το μεγαλύτερο επίτευγμα αυτής της εξαετίας ήταν η ένταξη της Ελλάδας στην ΕΟΚ.

Μετά από αυτό, αποσύρθηκε από την ενεργό πολιτική και εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το 1985 ο Ανδρέας Παπανδρέου αθέτησε την υπόσχεσή του για δεύτερη θητεία και πρότεινε για ΠτΔ, τον Χρήστο Σαρτζετάκη. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποχώρησε πικραμένος, αλλά επανήλθε στο ύπατο αξίωμα της χώρας την πενταετία 1990- 1995. Όταν αποχώρησε, είχε συμπληρώσει ήδη 60 χρόνια στην πολιτική. Περισσότερα από τα μισά από αυτά, ήταν υπουργός, πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Πέθανε στις 23 Απριλίου του 1998, σε ηλικία 91 ετών.