Tα μέτρα ύψους 2,5 δισ. που φέρνει ο νέος προϋπολογισμός

Νέες και μεγαλύτερες θυσίες, της τάξεως των 2,5 δισ. ευρώ (ή 1,4% του ΑΕΠ) με αυξήσεις φόρων και περικοπές συντάξεων και επιδομάτων για το 2018, κρύβει το σχέδιο του νέου κρατικού προϋπολογισμού που κατατίθεται απόψε στη Βουλή. Τα μέτρα είναι «παλαιά», με την έννοια ότι έχουν ψηφιστεί τον Μάιο,αλλά θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά από 1ης Ιανουαρίου ώστε, σε σχέση με φέτος, η κυβέρνηση να βάλει στα κρατικά ταμεία 1,15 δισ. επιπλέον από φόρους και να εξοικονομήσει και άλλα 1,4 δισ. ευρώ από περικοπές δαπανών.

Οι φόροι θα αυξηθούν και πάλι λόγω της κατάργησης της έκπτωσης του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στα νησιά, της κατάργησης της έκπτωσης φόρου λόγω ιατρικών δαπανών, αλλά και της έκπτωσης του 1,5% στην παρακράτηση φόρου. Μεγάλοι χαμένοι του 2018 βγαίνουν κυρίως οι συνταξιούχοι και δικαιούχοι ΕΚΑΣ καθώς τα επιδόματα θα «εξορθολογιστούν», με πρώτο και καλύτερο το επίδομα θέρμανσης.

«Θυσία» οι οικονομικά αδύναμοι

Συνολικά τα κρατικά έσοδα (με ιδιωτικοποιήσεις κλπ) θα πρέπει το 2018 να ενισχυθούν κατά τουλάχιστον 1,8 δισ. ευρώ έναντι του 2017, εκ των οποίων πάνω από 800 εκατομμύρια είναι νέα μέτρα. Ταυτόχρονα οι πρωτογενείς δαπάνες θα πρέπει να συμπιεστούν κατά 1,4 δισ. ευρώ, πρωτίστως μέσα από την περικοπή της συνταξιοδοτικής δαπάνης.

Στην κυβέρνηση δεν έκρυβε ότι ανησυχεί ιδιαίτερα και για περαιτέρω μειώσεις στις κοινωνικές και προνοιακές δαπάνες. «Μας πιέζουν πολύ στην αξιολόγηση δαπανών» ανέφερε ως πρόσφατα στέλεχος του οικονομικού επιτελείου, ενώ αρμόδιες πηγές έλεγαν πως φοβούνται νέες περικοπές 200 εκατομμυρίων ευρώ στα κοινωνικά κονδύλια.

Τα σίγουρα μέτρα

Σε κάθε περίπτωση, το 2018 πρέπει να επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% κατά το Μνημόνιο (ή 3,6%-3,7% του ΑΕΠ σύμφωνα με τον νέο προϋπολογισμό που θα κατατεθεί) με τουλάχιστον 12 νέα εισπρακτικά μέτρα και περικοπές.

Από τα μέτρα του 2018 ξεχωρίζουν:

1. Οι δικαιούχοι ΕΚΑΣ θα δούνε πρώτοι τις αλλαγές στα κριτήρια χορήγησης του επιδόματος. Έτσι από 1.1.2018 χιλιάδες κατωτατοσυνταξιούχοι θα χάσουν έως και 1.400 ευρώ τον χρόνο. Στους δικαιούχους ΕΚΑΣ θα διατεθούν μόλις 80 εκατ. ευρώ, από 900 εκατ. ευρώ που δίδονταν πριν από το 3ο μνημόνιο και 320 εκατ. ευρώ που δόθηκαν φέτος.

2. Κατάργηση της έκπτωσης των ιατρικών δαπανών, η οποία θα φορτώσει συνταξιούχους και φορολογούμενους που αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας με πρόσθετους φόρους 121 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι κατά την εκκαθάριση φόρου εισοδήματος το 2018 δεν θα αναγνωριστούν οι αποδείξεις φαρμάκων και ιατρικών δαπανών που εκδόθηκαν ή θα εκδοθούν μέσα στο 2017.

3. Αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και επιτηδευματίες κατά 661 εκατομμύρια ευρώ! Από 1/1/2018 οι εισφορές θα υπολογίζονται επί των καθαρών κερδών του επαγγελματία ή της επιχείρησης, προσαυξημένων με τις ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του 2017. Δηλαδή θα πληρώνουν ασφαλιστικές εισφορές και για τις ασφαλιστικές εισφορές που ήδη πλήρωσαν, χωρίς να αφαιρούνται όπως ισχύει σήμερα. Εξαιτίας των οφειλών αυτών, δεν θα τους επιστραφεί τελικά η επιπλέον εισφορά που έχουν πληρώσει φέτος με βάση τα εισοδήματα του 2015 (αντί του 2016) αλλά θα συμψηφιστεί. Έτσι όσοι υπολόγιζαν ότι το 2018 θα έχουν σημαντική μείωση στις ασφαλιστικές τους εισφορές, θα διαψευστούν. Ειδικά για το 2018, ως πρώτο έτος εφαρμογής του μέτρου, η εισφορά θα υπολογιστεί με έκπτωση 20%. Από το 2019 η έκπτωση καταργείται και τότε θα προκύψει και νέα επιβάρυνση.

4. «Ξαφνικός θάνατος» προβλέπεται για όσους κάνουν χρήση της ρύθμισης των 100 δόσεων. Από την 1η-1-2018 η ρύθμιση των 100 δόσεων θα χάνεται, αν ο οφειλέτης δεν εξοφλεί στην ώρα τους όλες τις νέες οφειλές του(πέραν των δόσεων που πληρώνει). Δηλαδή έστω και για μια ημέρα καθυστέρησης, θα χάνει τη ρύθμιση, χωρίς περιθώριο μισού ή ενός μήνα που ίσχυε για να προλάβει να πληρώσει.

5. Εφαρμογή αντικίνητρων για πρόωρη συνταξιοδότηση και η σταδιακή αύξηση ορίων ηλικίας για εξοικονόμηση 123 εκατομμυρίων ευρώ ετησίως.

6. Περικόπτεται κατά 30 εκατομμύρια το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης που θα δοθεί τον Γενάρη. Οι εναπομείναντες δικαιούχοι θα μειωθούν, καθώς το υπουργείο Οικονομικών αναμένεται να εκδώσει νέα απόφαση αυστηροποίησης των κριτηρίων χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης. Από τον Ιανουάριο, κάποιοι θα χάσουν εντελώς το επίδομα, αν και δεν αποκλείεται και η μείωση του επιδόματος ανά λίτρο πετρελαίου (και ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή).

7. Κατάργηση της έκπτωσης στην παρακράτηση φόρου που οδηγεί σε περαιτέρω μείωση των καθαρών αποδοχών για μισθωτούς και συνταξιούχους από την 1/1/2018. Μισθωτοί και συνταξιούχοι με ετήσιες αποδοχές 9000 ευρώ και άνω, θα χάσουν από τουλάχιστον 5 ευρώ ο καθένας ή 68 εκατ. ευρώ όλοι μαζί συνολικά μέσα στο 2018.

8. Ειδικό τέλος διανυκτερεύσεων: Θα ισχύσει για τις διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια από το 2018. Το τέλος θα κυμαίνεται ανάλογα με τα «αστέρια» του καταλύματος.

9. Φόρος επί των μισθώσεων Airbnb: Θα ενεργοποιηθεί ο καινούργιος φόρος ο οποίος θα υπολογιστεί με συντελεστή έως και 45% επί των εισοδημάτων που αποκτήθηκανή θα αποκτηθούν μέσα στο 2017.Στόχος είναι να εισπραχθούν περίπου 122 εκατ. ευρώ επιπλέον φόροι.

10. κατάργηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στα υπόλοιπα 32 νησιά του Αιγαίου. Ο ΦΠΑ θα αυξηθεί κατά 50% στα μικρά νησιά και στα νησιά των νομών Εβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου (πλην Ρόδου και Καρπάθου) που έχουν πληγεί από την μετανευστική κρίση. Αυτό σημαίνει αύξηση του κανονικού συντελεστή από το 17% στο 24% και του χαμηλού από το 9% στο 13%. Στα νησιά που θα υποστούν την αύξηση των φορολογικών συντελεστών, συμπεριλαμβάνονται η Λέσβος, η Χίος, η Σάμος, η Λήμνος, η Κως, η Κάλυμνος, η Αστυπάλαια κ.α.

11 Κατάργηση φοροαπαλλαγής δικαστικών λειτουργών-βουλευτών
Το κόστος υπολογίζεται σε 44 εκατ. ευρώ και θα το επωμιστούν χιλιάδες δικαστικοί, αλλά και οι βουλευτές, που θα χάσουν τις ειδικές φοροαπαλλαγές που είχαν.

12. Αλλάζει ο ΕΝΦΙΑ. Επειδή από 1.1.2018 θα ισχύσουν μειωμένες αντικειμενικές αξίες, η κυβέρνηση θα αλλάξει το σύστημα υπολογισμού του φόρου ώστε το 2018 να επιβάλει φόρους τουλάχιστον 3,3 δισ. ευρώ στους ιδιοκτήτες ακινήτων.

Το πρόγραμμα συζήτησης και ψήφισης του προϋπολογισμού

Ο προϋπολογισμός θα κατατεθεί σήμερα στην Βουλή στις 6 το απόγευμα από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη. Η συζήτηση του στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων θα γίνει σε τέσσερις συνεδριάσεις την Πέμπτη 23/11 και την Δευτέρα 27/11. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες η συζήτηση του στην Ολομέλεια θα ξεκινήσει στις 18 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί στις 22 Δεκεμβρίου τα μεσάνυχτα.