Καφέ Σχολειό: To σχολείο των ενηλίκων που βοηθά στην αυτοβελτίωση

Τι είναι η εναλλακτική εκπαίδευση, ποιες πρακτικές της έχουν εφαρμοσθεί στα σχολεία της Ελλάδας καθώς και το αντίκτυπο που αυτές είχαν σε μαθητές και γονείς, και κυρίως τι είναι η περίφημη μέθοδος του Καφέ Σχολείου;

Μιλήστε μας λίγο για τη συμμετοχή σας στην πρώτη Πανελλήνια Συνδιάσκεψη Εναλλακτικής Εκπαίδευσης που θα πραγματοποιηθεί στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο το Μάιο;

Θα παρουσιάσουμε την Παιδεία του Βάθους, του Κώστα Φωτεινού, δηλαδή την αναγκαιότητα να εντάξουμε την πνευματική διάσταση στην Παιδεία, διότι όπως λειτουργεί τώρα απευθύνεται μόνο σε ένα μικρό μέρος του εγκεφάλου μας που περιέχει την μνήμη και αγνοεί όλον τον υπόλοιπο άνθρωπο. Η Παιδεία του Βάθους είναι η γνώση που όλοι μας έχουμε ξεχασμένη μέσα μας και είναι καιρός να την αφυπνίσουμε.

Κι όταν αφυπνίσουμε αυτήν τη γνώση και ζούμε σύμφωνα με αυτήν θα νιώθουμε συνεχώς ευτυχισμένοι. «Ένα χρέος έχουμε στη ζωή μας», έλεγε ο Φωτεινός, «να ευτυχήσουμε. Δεν χρωστάμε τίποτε άλλο και σε κανέναν. Είμαστε «καταδικασμένοι» να ευτυχήσουμε, το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να το καθυστερήσουμε». Και το καθυστερούμε στο βαθμό που ασχολούμαστε μόνο με το υλικό επίπεδο. Χρειάζεται βέβαια να συνειδητοποιήσουμε τι σημαίνει πραγματική και μόνιμη ευτυχία, να ακούσουμε περισσότερο τα παιδιά μας και τις ανάγκες τους και να μην τους καταστρέφουμε τον αυθορμητισμό, τη διάθεση να πειραματίζονται, το χαμόγελο στο πρόσωπό και την καρδιά τους. Γιατί τα ίδια καταστρέφουμε και σε μας.

Ποιες από τις κλασικές μεθόδους που εφαρμόζονται στην εκπαίδευση σήμερα θεωρείτε πως δεν αποδίδουν και γιατί;

Βασική αντίρρησή μου είναι ότι υποχρεώνονται τα παιδιά να ασκούν μόνο τη μνήμη τους και όχι την κρίση, τη φαντασία, τις δικές τους ιδέες την πρωτοβουλία -κι ας κάνουν λάθος-και κυρίως την ανάληψη ευθυνών. Τους παίρνουμε όλες τις ευθύνες και μετά διερωτόμαστε γιατί οι νέοι μας δεν βγαίνουν μπροστά στη δημιουργικότητα και ξημεροβραδιάζονται στις καφετέριες.

Δες περισσότερα για το Καφέ Σχολειό

Ποιές είναι οι βασικές αρχές της μεθόδου «Καφέ Σχολειό»;

H πρώτη αρχή μας είναι η ισοτιμία. Δεν υπάρχουν γνώστες και μη γνώστες στις ομάδες μας. Είμαστε όλοι, διευκολυντές και διευκολυνόμενοι, ανεξαρτήτως ηλικίας, χρώματος, καταγωγής, άνθρωποι ισότιμοι, άνθρωποι ίσης αξίας, όχι ίδιοι, ούτε ίσοι αλλά ισότιμοι. Η δεύτερη αρχή είναι η αποδοχή άνευ όρων. Επειδή, και μόνο επειδή δέχομαι τον εαυτό μου με τα εύκολα αλλά και τα δύσκολά του, μπορώ να δέχομαι και τους άλλους αυτό ακριβώς που είναι και τους διευκολύνω γι’ αυτό.

Τρίτον, πιστεύουμε ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του καλός, έχει ανάγκη να υπάρχει και να ανήκει σε αυτούς που αγαπά, στην ομάδα που έχει επιλέξει, στο σύμπαν, και να νιώθει χρήσιμος σε σχέση με αυτούς. Και η τελευταία αρχή: η ζωή είναι ένα δώρο από τον δημιουργό μας που μας χάρισε και τις ψυχικές, τις διανοητικές ικανότητες και τον ανώτερο νου για να γίνουμε συνεργάτες του σύμπαντος και να συμβάλλουμε στο μέτρο των δυνάμεών μας στη διατήρηση της συμπαντικής αρμονίας. Και όπου τοπικά διαταράσσεται να συμβάλουμε στην αποκατάστασή της.

Πώς μπορούν να ενταχθούν στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα και ποια εκτιμάτε πως θα είναι τα οφέλη, τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους εκπαιδευτικούς;

Αυτές οι αρχές ενυπάρχουν ήδη στον άνθρωπο, φέρτε στο νου σας ένα μωρό, και δείτε όλες τις αρχές να λειτουργούν ασυνείδητα. Αν δεν το βλέπουμε χρειάζεται να ευαισθητοποιηθούμε σε αυτήν τη ματιά. Όλο κι όλο που έχουμε να κάνουμε είναι να τις φέρουμε στο συνειδητό και στη συνέχεια να τις εντάξουμε στην παιδεία. Πώς; Με πολλή πίστη και κουράγιο.

Τα οφέλη αμέτρητα αφού θα είμαστε ο Εαυτός μας, αυτό που πραγματικά είμαστε. Δεν θα υπάρχουν συγκρούσεις μέσα μας άρα και στο περιβάλλον μας, άρα και ανάμεσα στους ανθρώπους, και ανάμεσα στα κράτη. Τα οφέλη ξεπερνούν το εκπαιδευτικό πλαίσιο, ή αν το δούμε στην πραγματική του διάσταση, να ποιος θα έπρεπε να είναι ο στόχος της εκπαίδευσης: Ειρήνη μέσα μας, ειρήνη στον κόσμο.

Η Σοφία Φώτεινα θα μιλήσει στην Πρώτη Πανελλήνια Συνδιάσκεψη Εναλλακτικής Εκπαίδευσης που διοργανώνει ο Σύλλογος Εναλλακτικής Εκπαίδευσης "Πηγή Παιδείας", σε συνεργασία με το Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και η Οικολογική Κίνηση Πρασίνων στις 13 Μάϊου στο ΑΠΘ.