Σαν σήμερα: Η πιο αποφασιστική νίκη για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης
H μάχη των Γιαννιτσών
Τον Οκτώβριο του 1912, ο Α’ Βαλκανικός Πόλεμος βρισκόταν στην κορύφωσή του. Μετά την αναπάντεχη νίκη του Ελληνικού Στρατού στο Σαραντάπορο, η Δυτική Μακεδονία είχε περάσει υπό τον έλεγχο της Ελλάδας. Ο στρατός είχε αρχίσει να προελαύνει προς την Κεντρική Μακεδονία, με τον μεγαλύτερο στόχο του να είναι η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης.
Ο Τούρκος στρατηγός Χασάν Ταξίν Πασάς μπροστά στον κίνδυνο αποφάσισε να πολεμήσει τους Έλληνες στα Γιαννιτσ’α, μια πόλη ιερή για τους μουσουλμάνους, αφού εκεί είχε ταφεί ένας διακεκριμένος Οθωμανός στρατηγός, ο Γαζή Εβρενός.
Άλλωστε η περιοχή είχε δυο στρατιωτικά πλεονεκτήματα. Το βουνό Πάικο στα βόρεια και την βαλτώδη λίμνη των Γιαννιτσών στα νότια, που έγινε γνωστή από το βιβλίο για τον μακεδονικό Αγώνα που έγραψε η Πηνελόπη Δέλτα, «Τα μυστικά του βάλτου».
Ο Ελληνικός Στρατός έφτασε στα Γιαννιτσά το βράδυ της 18ης Οκτωβρίου, με τους Τούρκους να είναι οχυρωμένοι σε ένα ύψωμα που έφτανε τα 130 μέτρα. Το επόμενο πρωί οι Έλληνες άρχισαν την επίθεση. Δυο μεραρχίες επιτέθηκαν κατά μέτωπο αλλά απωθήθηκαν. Όμως οι άλλες δυο που επιτέθηκαν στην δεξιά πτέρυγα του εχθρού, κατάφερνα να τον πλήξουν και τελικά να κρίνουν την τελική έκβαση της μάχης και την μάχη υπέρ των Ελλήνων.
Ο Χασίν Ταξίν Πασάς, διέταξε υποχώρηση. Η ήττα των Τούρκων ήταν ολοκληρωτική και επιστεγάστηκε την επόμενη μέρα, με την υποχώρηση και της πυροβολαρχίας των Τούρκων.
Στις 20 Οκτωβρίου ο Ελληνικός Στρατός, μπήκε στην πόλη των Γιαννιτσών που τότε είχε μικτό πληθυσμό. Αμέσως έκαψε την μουσουλμανική συνοικία ενώ άφησε ανέπαφη την χριστιανική.
Η μάχη των Γιαννιτσών χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη νίκη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Η απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης ήταν πια θέμα λίγων ημερών, όπως αποδείχθηκε και περίτρανα στις 26 Οκτωβρίου.