Ο άνθρωπος που προσπάθησε να διαβάσει όλα τα βιβλία του κόσμου

Τα βιβλία που μπορεί κάποιος να βρει στο Google είναι πλέον αμέτρητα. Αν και η Google σε μια απόπειρα να τα καταμετρήσει έκανε μια εκτίμηση πως υπάρχουν περίπου 130 εκατομμύρια βιβλία στον κόσμο. Η προσπάθειά της να συγκεντρώσει όλα τα βιβλία του κόσμου σε ένα σημείο, είναι ίσως η μεγαλύτερη όλων των εποχών. Αλλά όχι η πρώτη.

Γιατί 500 περίπου χρόνια νωρίτερα, ο Φερδινάνδος Κολόμβος ή αλλιώς Ερνάντο Κολόν, προσπάθησε να κάνει το ίδιο. Να μαζέψει όσα βιβλία μπορούσε, ώστε να φτιάξει την μεγαλύτερη βιβλιοθήκη που είχε δει ποτέ η ανθρωπότητα. Από το 1509 μέχρι το 1539, για 30 συναπτά έτη, ταξίδεψε σε όλη την Ευρώπη μαζεύοντας βιβλία, χειρόγραφα ή ακόμα και διαφημιστικές αφίσες εστιατορίων.

Η φιλοδοξία του ήταν να μαζέψει σε ένα μέρος όλα τα βιβλία, σε όποια γλώσσα κι αν είχαν γραφτεί. Την ιστορία έφερε στο φως ο ερευνητής και ακαδημαϊκός του πανεπιστημίου του Cambridge, Edward Wilson-Lee, ο οποίος εξέδωσε την βιογραφία του Ερνάντο Κολόν τον περασμένο Μάιο.

Ο Κολόν μόνο την εποχή των Χριστουγέννων του 1521, αγόρασε στην Νυρεμβέργη 700 βιβλία και ακόμα 1.000 από το Μάιντς σε διάστημα ενός μήνα. Άλλες συλλογές έφταναν μετά βιας τα 3.000 βιβλία, με τον εξώγαμο γιο του διάσημου εξερευνητή να καταφέρνει σιγά σιγά να μαζέψει περίπου 20.000, αριθμό εξαιρετικά εντυπωσιακό για την εποχή.

@historytoday.com

Αλλά δεν σταμάτησε μόνο στην συλλογή τους. Ο Κολόν κατέγραφε που και πότε αγόρασε το βιβλίο, πόσο αγοράστηκε, που και πότε το διάβασε και ποια ήταν η γνώμη του γι’ αυτό. Προσπάθησε να φτιάξει δηλαδή όχι μια απλή βιβλιοθήκη αλλά και ένα σύστημα καταγραφής και αναζήτησης των βιβλίων. «Υπό μια έννοια, η Bibliotheca Hernandina, όπως λεγόταν τότε, ήταν η πρώτη ‘μηχανή αναζήτησης’ βιβλίων» λέει ο Wilson-Lee.

Ωστόσο ο Κολόν έπεσε πάνω σε μια μεγάλη αλλαγή. Στην πιο μαζική εκτύπωση των βιβλίων. «Απλά έγινε αδύνατο για έναν άνθρωπο να διαβάσει τα πάντα. Ίσως όταν ήταν νέος να ήταν ακόμα δυνατό, αφού υπήρχαν λιγότερα βιβλία. Αλλά όσο η βιβλιοθήκη του μεγάλωνε, συνειδητοποίησε πως έπρεπε να προσλάβει προσωπικό ώστε να διαβάζει τα βιβλία και να του μεταφέρει την περίληψη».

Ο Ερνάντο Κολόν ήταν επίσης ο πρώτος βιογράφος του πατέρα του, ταξιδεύοντας μαζί του σε πολλά μέρη του κόσμου και βοηθώντας στην χαρτογράφηση της γης. Σήμερα, η συλλογή του σώζεται μόνο κατά το 1/4 και φυλάσσεται από το 1552 στον Καθεδρικό Ναό της Σεβίλλης.

Ο άνθρωπος λοιπόν που προσπάθησε να διαβάσει όλα τα βιβλία του κόσμου, μετατράπηκε αργότερα, στον άνθρωπο που έφτιαξε την πρώτη «μηχανή αναζήτησης» βιβλίων, όπως αναφέρει ο Wilson-Lee, και έγινε  πρωταγωνιστής μιας φιλόδοξης ιστορίας, που δεν έγινε τόσο γνωστή αλλά παραμένει σημαντική ακόμα και σήμερα. Δεν είναι λίγοι άλλωστε όσοι ισχυρίζονται ότι ο Φερδινανδος Κολόμβος αξίζει να είναι το ίδιο διάσημος, όσο και ο πατέρας του.