Σαν σήμερα: Πέθανε ο Εληνοαμερικανός που προτάθηκε για τρία Όσκαρ

Ο Ελληνοαμερικανός Τζον Κασσαβέτης ήταν ένας από τους πρωτοπόρους του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά. Δεν θέλησε ποτέ να ενταχθεί κάπου και ως σκηνοθέτης συγκρούστηκε με τα κινηματογραφικά στούντιο, θέλοντας να έχει ο ίδιος τον έλεγχο της δουλειάς του. Οι περισσότερες ταινίες του ήταν αυτοχρηματοδοτούμενες. Και κατάφερε να προταθεί 3 φορές για Όσκαρ, από μια για κάθε ιδιότητά του...

Γεννήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου του 1929 στη Νέα Υόρκη. Ήταν γιος του Νίκου Κασσαβέτη, επιχειρηματία με καταγωγή από το Πήλιο και της Αικατερίνης Κασσαβέτη, που αργότερα έπαιξε σε τρεις ταινίες του γιου της.

Τα πρώτα χρόνια της ζωής του τα πέρασε στη Λάρισα, όπου είχε καταφύγει η οικογένειά του την περίοδο της Μεγάλης Ύφεσης. Επέστρεψε στη Νέα Υόρκη όταν έκλεισε τα επτά, ενώ δεν μιλούσε καθόλου αγγλικά. Σαν μαθητής δεν ήταν ιδιαίτερα καλός, αλλά αγαπούσε τα σπορ και το σινεμά, ειδικότερα τις ταινίες του Τζέιμς Κάγκνεϊ.

Έδωσε εξετάσεις στην Αμερικανική Ακαδημία Δραματικών Τεχνών (AADA), γιατί ήθελε να είναι κοντά σε όμορφες κοπέλες! Όντως, εκεί γνώρισε την γυναίκα της ζωής του, την Τζίνα Ρόουλαντς, την οποία παντρεύτηκε στα 26 του. Απέκτησαν τρία παιδιά, τα οποία όλα ακολούθησαν τις καλλιτεχνικές ανησυχίες του πατέρα τους, με γνωστότερό τον πρωτότοκο Νικ Κασσαβέτη.

Ο Τζον Κασσαβέτης ξεκίνησε ως ηθοποιός, περιοδεύοντας με θιάσους. Το 1952 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στον κινηματογράφο στην ταινία «Taxi» του Γκρέγκορι Ράτοφ. Στις επόμενες ταινίες του άρχισε ήδη να ξεχωρίζει όπως στις «Crime in the streets», (1956) του Ντον Σίγκελ, «Saddle the Wind», (1958) του Ρόμπερτ Πάρις, «The Killers», (1964) του Ντον Σίγκελ, «The Dirty Dozen», (1967) του Ρόμπερτ Όλντριτζ, κερδίζοντας την πρώτη υποψηφιότητα για Όσκαρ Β’ Ανδρικού ρόλου και «Rosemary’s Baby», (1968), του Ρόμαν Πολάνσκι.

Παράλληλα στράφηκε και στην σκηνοθεσία, εντυπωσιάζοντας με την ταινόα «Shadows» (1959), ταινία που γυρίστηκε στην Νέα Υόρκη με άγνωστα ονόματα ηθοποιών και μέναν εξαιρετικό αυτοσχέδιο τρόπο. Η ταινία αυτή θεωρείται πλέον ως το προοίμιο του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά και την επόμενη χρονιά κέρδισε το βραβείο των κριτικών του Φεστιβάλ της Βενετίας.

Η επιτυχία τον οδήγησε στο Hollywood, όπου η σταδιοδρομία του δεν ήταν τόσο αποδοτική. Οι δυο δραματικές ταινίες που γύρισε για δυο στούντιο είχαν παταγώδη αποτυχία. Το 1968 όμως με την ταινία «Faces» επέστρεψε στο ανεξάρτητο σινεμά, χαρίζοντας μας μια από τις πιο όμορφες κινηματογραφικές στιγμές του. Η ταινία έγινε πηγή έμπνευσής για μετέπειτα μεγάλους σκηνοθέτες όπως ο Γούντι Άλεν και ο Μάρτιν Σκορσέζε και ο Κασσαβέτης ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Σεναρίου.

Ακολούθησαν σπουδαίες ταινίες όπως τα «Husbands», «The Killing of a Chinese Bookie» και «Opening Night», ωστόσο το αριστούργημά του ήταν το «The Woman under the Influence», με πρωταγωνίστρια την σύζυγό του. Σε αυτή την ταινία ήταν και η Τρίτη του υποψηφιότητα για Όσκαρ, αυτή τη φορά Σκηνοθεσίας. Μια υποψηφιότητα ως ηθοποιός, μια ως σεναριογράφος και μια ως σκηνοθέτης.

Με τις ταινίες «Gloria» και «Love Streams» επέστρεψε στο Hollywood, αλλ αυτή τη φορά με μεγαλύτερη ελευθερία. Ωστόσο τα προβλήματα αλκοολισμού που αντιμετώπιζε για χρόνια είχαν αντίκτυπο στην δημιουργικότητά του. Η τελευταία του ταινία ήταν το «Big Trouble» το 1986.

Η κίρρωση του ήπατος δεν γιατρεύτηκε ποτέ και ο Τζον Κασσαβέτης «έφυγε» στις 3 Φεβρουαρίου του 1989, σε ηλικία 60 ετών. Ο ηθοποιός, σκηνοθέτης και σεναριογράφος πέρασε επιτυχημένα από πολλούς ρόλους μέσα κι έξω από μια ταινία και συνέβαλε ώστε το αμερικανικό σινεμά να γίνει πιο δημιουργικό.