Πανώρια του Γεωργίου Χορτσάτση

Το ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης, παρουσιάζει ως πρώτη παραγωγή του για το καλοκαίρι 2021 το πιο έρωτικό έργο της κρητικής δραματουργίας: Πανώρια του Γεωργίου Χορτσάτση σε μια σύγχρονη εκδοχή μέσα από τη σκηνοθετική ματιά του Μάνου Βαβαδάκη.

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ

 Η Πανώρια διαδραματίζεται στο βουνό της Ίδης και αφορά στον παράφορο έρωτα δύο βοσκών, του Γύπαρη και του Αλέξη, για δυο βοσκοπούλες, την Πανώρια και την Αθούσα αντίστοιχα, οι οποίες πεισματικά αρνούνται τον γάμο και κάθε δέσμευση που θα τις κρατά σπίτι και θα τις αποτρέπει από την απόλαυση των βουνών και του κυνηγιού. Ούτε οι συμβουλές της προξενήτρας Φροσύνης κι η νουθεσία του Γιαννούλη, πατέρα της Πανώριας, κατορθώνουν να κάμψουν την απόφαση των δύο κοριτσιών. Μόνο η παρέμβαση του θεού Έρωτα, μετά από δέηση που πραγματοποιούν οι νέοι στον ναό της Αφροδίτης απάνω στην Ίδη, θα καταφέρει τις δύο βοσκοπούλες να τους αγαπήσουν, οδηγώντας την κωμωδία σε ένα ευτυχισμένο ανθόσπαρτο τέλος. 

Ο Γεώργιος Χορτάτσης συγγράφει την Πανώρια, ένα από τα τρία σωζόμενα έργα του, στην τελευταία δεκαετία του 16ου αιώνα και σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Κριαρά αποτελεί έργο «σταθμό για τη νεοελληνική δραματουργία». Λαμπρός χειριστής του δεκαπεντασύλλαβου, πλέκει στο κρητικό ιδίωμα ένα εξαιρετικό δείγμα ποιμενικής κωμωδίας, στη ειδυλλιακή ατμόσφαιρα του οποίου, εμφανίζονται ιδιαίτερα χαρακτηριστικά  του νεοελληνικού πολιτισμού. Στην άγρια ομορφιά του κρητικού ορεινού περιβάλλοντος, που αποπνέει μυστήριο και δέος, συντελείται μία ενδιαφέρουσα σύγκλιση λαϊκών και αναγεννησιακών αντιλήψεων για τη ζωή, για τη σχέση της με τον θάνατο, για τον ανιμισμό της φύσης, για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία και για τη φυσική ανάγκη του ανθρώπου για συνύπαρξη. Αυτή η σύζευξη πολιτιστικών στοιχείων, καταδεικνύει την πλούσια πολιτισμική ώσμωση που συντελέστηκε στο νησί κατά την περίοδο της Βενετοκρατίας. 

ΣΚΗΝΟΘΕΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ο Έρωτας. Ο αιώνιος, ο ανίκητος, ο ατελέσφορος, ο βίαιος, ο εγωιστικός, ο κρυφός, ο παθητικός, ο πικρός, ο υπαρξιακός, ο υπέροχος. Ο Έρωτας, ένα από τα δύο αιώνια αινίγματα της ύπαρξης, μαζί με το θάνατο, βρίσκει στο Χορτάτση την ιδανική φωνή. Στο ειδυλλιακό επίπλαστο τοπίο του Ψηλορείτη, τα πάθη και ο πόνος κάθε ερωτευμένου, ακουμπούν στους στίχους του, βρίσκοντας την χαμένη ειλικρίνεια της παιδικής μας ηλικίας. Σε ένα ονειρικό περιβάλλον, όπου οι αρχαίες δοξασίες συνταιριάζουν με την χριστιανική αντίληψη της δημιουργίας, κάθε τι είναι γιγαντωμένο, σαν τους ορεινούς όγκους που τρυπούν τον ουρανό. Στην παράσταση επιχειρείται μια επαναπροσέγγιση της κρητικής λογοτεχνίας, μιας βαθιάς κατανόησης της ρίζας της παράδοσης στον λόγο, επενδύοντας στην ποιότητα του χιούμορ, που προβάλλει την διασκεδαστική και παράδοξη όψη της πραγματικότητας.