Σήμερα έμαθα: Γιατί οι γιατροί φοράνε λευκή ποδιά;

Πολλοί υποψήφιοι γιατροί ονειρεύονται την ημέρα που θα φορέσουν τη λευκή ποδιά. Η λευκή ποδιά έχει γίνει τόσο χαρακτηριστική για τους γιατρούς που ακόμα και οι ιατρικές σχολές διοργανώνουν τελετές, που ονομάζονται «τελετές της λευκής ποδιάς», όπου οι φοιτητές παίρνουν επιτέλους μια λευκή ποδιά την οποία και θα φορούν στο μέλλον.

Δεν ήταν πάντα έτσι. Αν έχετε δει κάποιες ταινίες ή θεατρικά έργα τα οποία λαμβάνουν χώρα στον 19ο αιώνα, τότε θα δείτε ότι ο οικογενειακός γιατρός εμφανιζόταν με μαύρο κοστούμι. Το μαύρο είχε νόημα και για μεταφορικούς και για κυριολεκτικούς λόγους. Τα μαύρα ρούχα θεωρούνταν επίσημα αλλά και νηφάλια, κάτι που ταίριαζε με τον συνολικό τόνο της ιατρικής επίσκεψης. Επίσης ήταν πολύ πιο εύκολο να κρύψεις κηλίδες ή λεκέδες σε ένα σκούρο ρούχο.

Στα τέλη του 19ου αιώνα ωστόσο, οι γιατροί και οι επιστήμονες είχαν πλέον καταλάβει την σημασία του να κρατάς τις εγκαταστάσεις όσο πιο καθαρές γινόταν ώστε να μην υπάρχουν βακτήρια και να μην διαδίδονται οι ασθένειες. Το λευκό έδειχνε καθαριότητα και τα νοσοκομεία ξεκίνησαν να κάνουν μετάβαση σε λευκά σεντόνια και αμφιέσεις ώστε να αποτυπώνουν την στάση τους απέναντι στα μικρόβια.

Όπως ανέφερε και ο Dr. Mark S. Hochberg σε άρθρο του το 2007, το οποίο και δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «American Medical Association Journal of Ethics», το λευκό προτιμήθηκε και για έναν ακόμα λόγο. Την αλήθεια και την διαφάνεια. Η λέξη «candor», που σημαίνει «ειλικρίνεια» και «απελευθέρωση από διανοητική προκατάληψη», προέρχεται από το λατινικό ρήμα candere, που μεταφράζεται ως «να είσαι λευκός και λαμπερός».

Η αλλαγή από τα μαύρα στα λευκά έγινε αρκετά γρήγορα και παρόλο που πλέον η λευκή ποδιά κάνει τους γιατρούς να ξεχωρίζουν σε ένα νοσοκομείο, έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν αρνητικά συναισθήματα στους ασθενείς. Το «σύνδρομο της λευκής ποδιάς» ή η «υπέρταση της λευκής ποδιάς περιγράφει την αύξηση της αρτηριακής πίεσης που βιώνουν μερικοί άνθρωποι όταν πατούν το πόδι τους στο ιατρείο ή σε άλλη κλινική ατμόσφαιρα. Μερικοί γιατροί, ειδικά παιδίατροι, παραλείπουν την ποδιά κατά καιρούς για να βοηθήσουν τους ασθενείς τους να χαλαρώσουν.