Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν δομή μισού εκατομμυρίου ετών που αλλάζει τις αντιλήψεις τους

Η ανακάλυψη αρχαίων ξύλινων κορμών στις όχθες ενός ποταμού στη Ζάμπια άλλαξε την αντίληψη των αρχαιολόγων για την αρχαία ανθρώπινη ζωή, καθώς εντοπίστηκαν αποδείξεις πως χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή δομών. Και αυτό, πριν από σχεδόν μισό εκατομμύριο χρόνια.

Τα ευρήματα των αρχαιολόγων, που δημοσιεύονται στο περιοδικό Nature, υποδηλώνουν ότι οι άνθρωποι της λίθινης εποχής κατασκεύαζαν καταφύγια, κάτι που μπορεί να αλλάξει άρδην τη σημερινή πεποίθηση πως ζούσαν μία απλή, νομαδική ζωή.

«Αυτό το εύρημα έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αναλύουμε τους πρώιμους προγόνους μας» δήλωσε ο αρχαιολόγος και καθηγητής του πανεπιστημίου του Λίβερπουλ, Larry Barham. Είναι ο επικεφαλής του ερευνητικού προγράμματος Deep Roots of Humanity, το οποίο εντόπισε και ανέλυσε την αρχαία ξυλεία.

«Έφτιαξαν κάτι νέο, και μεγάλο, από ξύλο» είπε ο Barham. «Χρησιμοποίησαν την ευφυΐα, τη φαντασία και τις ικανότητές τους ώστε να φτιάξουν κάτι που δεν είχαν ξαναδεί, κάτι που δεν γνώριζαν ότι υπάρχει».

Οι ερευνητές εντόπισαν και αρχαία ξύλινα εργαλεία, μεταξύ αυτών κλαδιά σκαψίματος. Αλλά, αυτό που τους ενθουσίασε περισσότερο ήταν δύο κομμάτια ξύλου, που σχημάτιζαν ορθή γωνία.

@University of Liverpool

«Το ένα στηριζόταν πάνω στο άλλο και τα δύο κομμάτια ξύλου έχουν εγκοπές» σημείωσε ο Geoff Duller, καθηγητής Γεωγραφίας στο πανεπιστήμιο του Aberystwyth και μέλος της ομάδας. «Μπορείς να δεις ξεκάθαρα πως οι εγκοπές έχουν γίνει από πέτρινα εργαλεία. Έτσι οι δύο κορμοί ταιριάζουν μεταξύ τους ώστε να γίνονται δομικά αντικείμενα».

Περαιτέρω ανάλυση επιβεβαίωσε πως οι κορμοί είναι περίπου 476.000 ετών, με άλλο μέλος της ερευνητικής ομάδας να κάνει λόγο για «εξαιρετική ανακάλυψη».

Μέχρι και αυτή τη στιγμή, η μόνη γνωστή χρήστη ξύλων - εκείνη την εποχή - ήταν για το άναμμα φωτιών ή την κατασκευή εργαλείων. Μια από τις παλαιότερες ξύλινες ανακαλύψεις ήταν ένα δόρυ ηλικίας 400.000 ετών που βρέθηκε στο Έσσεξ το 1911.

@University of Liverpool

Αν δεν διατηρηθεί σε πολύ συγκεκριμένες συνθήκες, το ξύλο απλώς σαπίζει. Αλλά, τα ευρήματα στις όχθες του ποταμού, πάνω από τους καταρράκτες Καλάμπο, κοντά στα σύνορα Ζάμπια-Τανζανίας, άντεξαν για χιλιετίες.

Το μέγεθος των κορμών - ο μικρότερος είναι 1,5 μέτρο - δείχνει πως προορίζονταν για κάποια σημαντική κατασκευή. «Μπορεί να ήταν κάποιου είδους κατασκευή για να κάθεσαι στις όχθες του ποταμού και να ψαρεύεις» επεσήμανε ο Duller, αλλά εξήγησε πως είναι δύσκολο να διευκρινιστεί τι ακριβώς έφτιαχναν.

Παραμένει αδιευκρίνιστο και το είδος του αρχαίου ανθρώπου - ή ανθρωποειδούς - που το έχτιζε.

Από την έως τώρα έρευνα δεν έχει εντοπιστεί κανένα οστό στο σημείο. Και η ξυλεία είναι πολύ παλαιότερη από τα πρώτα απολιθώματα του σύγχρονου ανθρώπου, homo sapiens, τα οποία είναι ηλικίας περίπου 315.000 ετών.

«Δεν ξέρουμε, θα μπορούσε να είναι ο homo sapiens και να μην έχουν ανακαλυφθεί απολιθώματα αυτής της ηλικίας, ακόμη» δήλωσε ο καθηγητής Duller.

«Αλλά, θα μπορούσε να είναι ένα διαφορετικό είδος - [ίσως] homo erectus ή homo naledi - υπήρχαν πολλά είδη ανθρωποειδών εκείνη την εποχή, στη νότια Αφρική» συμπλήρωσε.

Τα ξύλινα τεχνουργήματα, που μεταφέρθηκαν στο Ηνωμένο Βασίλειο για ανάλυση και συντήρηση, αποθηκεύονται σε δεξαμενές με συνθήκες ανάλογες με εκείνες που διατηρούνταν εδώ και μισό εκατομμύριο χρόνια. Σύντομα, όμως, θα επιστρέψουν στη Ζάμπια για να εκτεθούν.