Σήμερα έμαθα: Γιατί τρώμε σοκολατένια λαγουδάκια το Πάσχα

Το Πάσχα, η πιο σημαντική πνευματικά γιορτή του χριστιανικού ημερολογίου, πάντα συνδέθηκε σε μεγάλο βαθμό με συμβολικά φαγητά, από αρνί μέχρι εορταστικά τσουρέκια πλούσια σε αυγά.

Τα λαγουδάκια, ωστόσο, δεν αναφέρονται στις γραφές που αφηγούνται τη σταύρωση και την ανάσταση του Ιησού. Και η σοκολάτα, προϊόν που προέρχεται από τη Νότια Αμερική, δεν ήταν προσβάσιμη στον μέσο άνθρωπο στον υπόλοιπο κόσμο μέχρι τα μέσα του 1800. Πώς λοιπόν τα σοκολατένια λαγουδάκια κυριάρχησαν στο πασχαλινό καλάθι; Πρόκειται για έναν απόλυτα σύγχρονο συνδυασμό εμπορίου, ζαχαροπλαστικής και μετανάστευσης.

Η ιεροτελεστία του Πάσχα περιλαμβάνει ορισμένα στοιχεία προσαρμοσμένα από ειδωλολατρικές παραδόσεις που γιορτάζουν τους κύκλους νέας ζωής την άνοιξη, και ένα από αυτά είναι το κουνέλι, ένα ζώο γνωστό για την εξαιρετική του γονιμότητα. «Αν και υιοθετήθηκε σε πολλούς χριστιανικούς πολιτισμούς, το λαγουδάκι του Πάσχα δεν έλαβε ποτέ κάποια συγκεκριμένη χριστιανική ερμηνεία», λέει η Encyclopedia of Religion.

Η Ostara, η γερμανική προχριστιανική θεά της γονιμότητας, διατηρούσε έναν λαγό ως βοηθό. Η λέξη για το «Πάσχα» (Ostern, στα γερμανικά) προέρχεται από το όνομά της και το ομώνυμο φεστιβάλ της γινόταν κοντά στον μήνα που σήμερα ονομάζουμε Απρίλιο. Οι Γερμανοί τιμούσαν τον φανταστικό χαρακτήρα Oschter Haws (ή Osterhause), ένα κουνέλι που παρέδιδε αυγά στα παιδιά το Πάσχα. Υποτίθεται ότι η πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά του Osterhause ήταν στις σημειώσεις ενός γιατρού της Χαϊδελβέργης το 1684, όπου συζητά τα μειονεκτήματα της υπερκατανάλωσης πασχαλινών αυγών.

Το μουσείο Easter Bunny στο τώρα ανενεργό Κέντρο για Ασυνήθιστα Μουσεία στο Μόναχο παρουσίαζε παραδείγματα πασχαλινών κουνελιών του 19ου αιώνα από χαρτόνι, ξύλο ή ύφασμα, ενώ μερικά από αυτά είχαν αφαιρούμενα κεφάλια για να κρύβεται μέσα η καραμέλα. Αυτά θα ήταν οι πρόδρομοι του σοκολατένιου κουνελιού.

Την ίδια στιγμή, οι δυτικοί καταναλωτές της μεσαίας τάξης άρχισαν να απολαμβάνουν τους σοκολατένιους καρπούς της προόδου. «Η Βιομηχανική Επανάσταση άλλαξε τη σοκολάτα από ένα ακριβό ποτό σε ένα φτηνό στερεό φαγητό», γράφουν οι ιστορικοί Sophie D. Coe και Michael D. Coe στο The True History of Chocolate. Η τέχνη της παρασκευής της σοκολάτας με απαλή υφή που γνωρίζουμε σήμερα απαιτεί πολλά βήματα, και αυτά δεν ήταν δυνατά χωρίς τη βιομηχανοποίηση. Η πρώτη κατανάλωση σοκολάτας εμφανίστηκε στην Ευρώπη στα μέσα του 1800.

Καθώς η κατανάλωση σοκολάτας έγινε πιο προσιτή, η Γερμανία αναδείχθηκε στο κέντρο της παρασκευής. Ο Anton Reiche της Δρέσδης, ένας από τους πιο γνωστούς κατασκευαστές, δημιούργησε κάθε λογής πολύ λεπτομερή καλούπια από λευκοσίδηρο για σοκολάτα, και όχι μόνο, με τη μορφή κουνελιών.

Ωστόσο, το σοκολατένιο λαγουδάκι έπρεπε να διασχίσει τον Ατλαντικό. Η Εγκυκλοπαίδεια Τροφίμων και Ποτών της Οξφόρδης στην Αμερική λέει ότι «οι Ολλανδοί της Πενσυλβάνια εισήγαγαν το Oschter Haws, ή τον λαγό του Πάσχα, που παρέδιδε χρωματιστά αυγά στα καλά παιδιά».

Μια από τις πιο γνωστές πρώιμες εμφανίσεις σοκολατένιων κουνελιών στην Αμερική ήταν το 1890, όταν ο καταστηματάρχης της Πενσυλβάνια Robert L. Strohecker παρουσίασε ένα σοκολατένιο κουνέλι με 5 πόδια στο φαρμακείο του για να προσελκύσει επιχειρήσεις το Πάσχα. Αυτό έγινε μόδα: Μια φωτογραφία του 1927 απαθανάτισε δύο νεαρά αγόρια να πλαισιώνουν ένα σοκολατένιο κουνέλι 34 κιλών μπροστά από το φαρμακείο Florian's στο St. Paul της Μινεσότα (ο ιδιοκτήτης ήταν γιος Γερμανών μεταναστών). Και μετά από αυτό το μακρύ ιστορικό ταξίδι, τα σοκολατένια κουνέλια πιο διαχειρίσιμων αναλογιών, έγιναν τελικά ένα βασικό πασχαλινό προϊόν.