Σήμερα έμαθα: Παράγει ο Αμαζόνιος το 20% του οξυγόνου του πλανήτη;

Η απάντηση είναι όχι, λέει ο φυσικός Richard Muller, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Berkeley. Στην πραγματικότητα, υπό κανονικές συνθήκες (πριν από τις πυρκαγιές που προκαλούνται από τον άνθρωπο) το τροπικό δάσος του Αμαζονίου μπορεί να βρίσκεται σε σταθερή κατάσταση.

Το οξυγόνο παράγεται με τη φωτοσύνθεση και καταναλώνεται από την αποσύνθεση. Εάν αυτά βγουν εκτός ισορροπίας, τότε η μάζα του δάσους στον Αμαζόνιο πρέπει να αλλάξει.

Αυτό σημαίνει ότι αν ο Αμαζόνιος εξαφανιζόταν σήμερα (π.χ. αν μαζεύαμε όλο το ξύλο και το χρησιμοποιούσαμε για να χτίσουμε σπίτια), τότε το οξυγόνο και το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα θα συνέχιζαν να υπάρχουν στο ίδιο επίπεδο. Μέχρι, δηλαδή, να σαπίσει όλο αυτό το ξύλο που θα χρησιμοποιούσαμε. Τότε τα επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα θα αυξάνονταν.

Εκτός από τη μείωση της βιομάζας από πυρκαγιές που προκαλούνται από τον άνθρωπο, η βιομάζα του Αμαζονίου δεν έχει αλλάξει. Αυτό σημαίνει ότι κανένα καθαρό διοξείδιο του άνθρακα δεν απομακρύνεται από την ατμόσφαιρα, επομένως δεν απελευθερώνεται καθαρό οξυγόνο από το διοξείδιο του άνθρακα.

Η βιομάζα του Αμαζονίου έχει αλλάξει μόνο λόγω των πυρκαγιών. Όταν συμβεί αυτό, το ξύλο και οι άλλοι υδατάνθρακες στα δέντρα συνδυάζονται με οξυγόνο και παράγουν διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Έτσι η καύση των τροπικών δασών συμβάλλει στην υπερθέρμανση του πλανήτη.

Αλλά υπό κανονικές καταστάσεις, όταν η βιομάζα του Αμαζονίου δεν αλλάζει, δεν υπάρχει καθαρή παραγωγή οξυγόνου ή διοξειδίου του άνθρακα.

Παρεμπιπτόντως, πολλοί άνθρωποι που δεν το καταλαβαίνουν αυτό, και λανθασμένα πιστεύουν ότι ο Αμαζόνιος παράγει καθαρό οξυγόνο, κάνουν διπλό λάθος χρησιμοποιώντας μια οπισθοδρομική πεποίθηση. Αναφέρονται στη λεκάνη του Αμαζονίου, τους «πνεύμονες του κόσμου», αλλά οι πνεύμονες είναι το όργανο που αφαιρεί το οξυγόνο από τον αέρα και το αντικαθιστά με διοξείδιο του άνθρακα, όχι το αντίστροφο.

Από πού προήλθε το ποσοστό του 20%; Η καλύτερη εικασία είναι ότι οι οικολόγοι έχουν υπολογίσει ότι το 20% της φωτοσύνθεσης του κόσμου λαμβάνει χώρα στη λεκάνη του Αμαζονίου. Αλλά το ίδιο ισχύει και για το 20% της κατανάλωσης.