Ο Ρώσος που έσωσε τον κόσμο από την πυρηνική καταστροφή
Ο ήρωας που απέτρεψε τον 3 παγκόσμιο πόλεμο
Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΡΔΑΡΗΣ
Η απόφαση ενός ανθρώπου είναι μερικές φορές αρκετή για να σώσει τον κόσμο από την καταστροφή. Και αν σας φαίνεται υπερβολικό η ιστορία του Βασίλι Αλεξάντροβιτς Αρχίποφ το αποδεικνύει καθώς κατάφερε να σώσει τον κόσμο από τον πυρηνικό πόλεμο κατά την διάρκεια της κρίσης των πυραύλων της Κούβας.
Στις 27 Οκτωβρίου 1962 ο αμερικανικός στόλος (με 11 αντιτορπιλικά και το αεροπλανοφόρο USS Randolph) που βρισκόταν ανοικτά της Κούβας εντόπισε ένα σοβιετικό υποβρύχιο τύπου B-59 να κινείται στην περιοχή. Αν και το υποβρύχιο βρίσκονταν σε διεθνή ύδατα ο αμερικανικός στόλος χρησιμοποίησαν βόμβες βυθού για να εξαναγκάσουν το υποβρύχιο να έρθει στην επιφάνεια, να έρθει σε επικοινωνία μαζί τους και να ταυτοποιηθεί.
Αυτό που δεν γνώριζαν ήταν ότι το υποβρύχιο δεν είχε έρθει σε επικοινωνία με τη Μόσχα για μεγάλο διάστημα και η κίνηση των Αμερικανών το ανάγκασε να καταδυθεί βαθύτερα ώστε να ξεφύγει από τις βόμβες βυθού. Ως αποτέλεσμα ήταν πλέον αρκετά βαθιά για την λήψη του οποιουδήποτε ραδιοσήματος με το πλήρωμα να μην γνωρίζει αν έχει ξεσπάσει πόλεμος ή όχι.
Ο διοικητής του υποβρυχίου, Βαλεντίν Γκριγκορίεβιτς Σαβίτσκυ, αποφάσισε ότι δεν μπορούσε να αποκλείσει το ενδεχόμενο να είχε ξεκινήσει πόλεμος και ζήτησε να ξεκινήσει η διαδικασία της εκτόξευσης πυρηνικής κεφαλής εναντίον του αμερικανικού στόλου.
Για την εκτόξευση ενός πυρηνικού όπλου σε ρωσικό υποβρύχιο υπήρχε συγκεκριμένη διαδικασία που προέβλεπε ότι έπρεπε να υπάρχει σύμφωνη γνώμη του του διοικητή με τον κομμισάριο εντός του πληρώματος, η οποία επιτεύχθηκε.
Ωστόσο στην συγκεκριμένη περίπτωση υπήρχε και ένας 3 αξιωματικός ο Αρχίποφ που, παρότι ήταν τυπικά υποδιοικητής του υποβρυχίου, είχε αξίωμα ισότιμο με τον διοικητή του υποβρυχίου και έτσι χρειάζονταν και η δική του συγκατάθεση.
Ο Αρχίποφ αρνήθηκε να δώσει την συγκατάθεση του θεωρώντας ότι δεν έχουν επαρκή ενημέρωση και ότι μπορούσαν να ξεκινήσουν έναν πυρηνικό πόλεμο. Η φήμη τους ως ήρωα του πολέμου αλλά και ως ο άνθρωπος που αντιμετώπισε αποτελεσματικά την περίπτωση του πυρηνικού υποβρυχίου Κ-19 τον βοήθησε να επιβάλει την γνώμη του παρά τις αρχικές αντιδράσεις από τον κυβερνήτη. Έτσι τελικά συμφωνήθηκε το υποβρύχιο να αναδυθεί στην επιφάνεια και να ζητήσει οδηγίες από τη Μόσχα.
Όπως γρήγορα κατάλαβαν η απόφαση αυτή ήταν και η σωστή καθώς ούτε πόλεμος είχε ξεκινήσει και οι βόμβες των Αμερικάνων ήταν καθαρά προειδοποιητικές όπως ενημέρωσαν σε μετάδοση. Μια ενημέρωση που το υποβρύχιο δεν έλαβε ποτέ αφού καταδύθηκε βαθύτερα.
Σύμφωνα με δήλωση του τότε υπουργού άμυνας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Μακναμάρα η κατάσταση είχε έρθει πάρα πολύ κοντά στην διενέργεια πυρηνικού πολέμου.