Το «Αίνιγμα» του Hugh Whitemore για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Το Αίνιγμα του πολυβραβευμένου συγγραφέα Hugh Whitemore, που αφορά στην αληθινή ιστορία του εμβληματικού Βρετανού μαθηματικού Alan Turing, ανεβαίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Κομνηνού.

Έπειτα από πολύμηνη ιστορική έρευνα πάνω στο πολύπλευρο έργο, τη ταραχώδη ζωή και την πολυσύνθετη προσωπικότητα του σπουδαίου μαθηματικού, η Ομάδα 90οC, στηρίζει την παράσταση σε δυο άξονες: Το θέατρο ντοκουμέντο - ένα σχετικά άγνωστο είδος θεάτρου (ηλικίας περίπου 100 ετών) που αντλεί τη θεματολογία του από την ιστορική πραγματικότητα - και το θέατρο μνήμης, όπως το πρωτογνωρίσαμε από τον Γυάλινο Κόσμο, του Τέννεσση Ουίλιαμς.

Με προσθήκη σπάνιου οπτικοακουστικού υλικού της εποχής, που χαρτογραφεί με ακρίβεια το ιστορικό πλαίσιο, ο Δημήτρης Κομνηνός στήνει μια multimedia παράσταση που φωτίζει άγνωστες πτυχές της προσωπικότητάς του Άλαν Τιούρινγκ, και εστιάζει στον τρόπο με τον οποίο λειτούργησε αυτό το σπουδαίο μυαλό, προκειμένου να φτάσει στις επιστημονικές ανακαλύψεις που άλλαξαν τον ρου της ανθρωπότητας. Ανακαλύψεις που έφεραν τον Άλαν Τιούρινγκ, δίκαια, στη θέση της πιο εμβληματικής προσωπικότητας του 20ου αιώνα (Πηγή: BBC).

O Turing ήταν ο άνθρωπος που έθεσε τις βάσεις για την ανακάλυψη του ηλεκτρονικού υπολογιστή, αλλά και ο άνθρωπος που θεμελίωσε την ιδέα της τεχνητής νοημοσύνης. Ήταν ο ιδιοφυής μαθηματικός που κατάφερε να σπάσει τον κώδικα των Ναζί στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, επισπεύδοντας (σύμφωνα με την ομόφωνη διαπίστωση όλων των ιστορικών), το τέλος του πολέμου κατά τουλάχιστον 2 χρόνια, σώζοντας έτσι τουλάχιστον, 17 εκατομμύρια ψυχές.

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως εάν σήμερα δεν ζούμε κάτω από το ναζιστικό ζυγό, το οφείλουμε στον Alan Turing.

Δεδομένου, όμως, ότι το έργο του Turing στον Πόλεμο ήταν διαβαθμισμένο ως «άκρως απόρρητο», κανείς δεν ήταν σε θέση να γνωρίζει τι του οφειλόταν, όταν βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορούμενου για το σπάσιμο ενός άλλου κώδικα – κοινωνικού αυτή τη φορά…

Ο Turing δεν απολογήθηκε για την ομοφυλοφιλία του.

Παρότι καταδικάστηκε για προσβολή της Δημοσίας Αιδούς (Gross Indecency),  νόμο του 1890, βάσει του οποίου η ομοφυλοφιλία ήταν ποινικό αδίκημα, αρνήθηκε να υπερασπιστεί τον εαυτό του στο δικαστήριο (ΣΣ.: Πρόκειται  για το νόμο από τον οποίο επέζησαν μόλις 15,000 άνθρωποι, από τους συνολικά 65,000 που καταδικάστηκαν)

Επέλεξε να υποστεί χημικό ευνουχισμό, έναντι της 2ετούς φυλάκισης που του επιβλήθηκε, κι έπειτα από αυτή την εξευτελιστική για τον ίδιο διαδικασία, βρέθηκε νεκρός στις 7 Ιουνίου του 1954. Ήταν μόλις 41 ετών. Στο κομοδίνο, πλάι του, υπήρχε, επαλειμμένο με υδροκυάνιο, ένα μισοφαγωμένο μήλο.

Το 2009, o Gordon Brown, πρωθυπουργός της Βρετανίας, υποχρεώθηκε, έπειτα από μαζικό ψήφισμα διαμαρτυρίας των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων, να ζητήσει δημόσια συγνώμη εκ μέρους της Βρετανικής Κυβέρνησης.

Το 2013, ο Alan Turing έλαβε τη βασιλική  χάρη της Βασίλισσας Ελισάβετ. 59 χρόνια μετά το θάνατό του.

Ο Alan Turing, μόλις φέτος, ανακηρύχτηκε από το BBC ως η πιο εμβληματική προσωπικότητα του 20ου αιώνα, ενώ η προσωπογραφία του θα κοσμεί, στο εξής, το χαρτονόμισμα των 50 βρετανικών λιρών.

ΣΧΟΛΙΟ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ

«Εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν άνθρωπο που κανείς δεν φαντάστηκε πως θα κατάφερνε όσα δεν φαντάστηκε ποτέ κανείς. Ο Άλαν Τιούρινγκ ήταν ο αυτιστικός ομοφυλόφιλος που  έθεσε τα θεμέλια της τρίτης χιλιετίας, της νέας σκέψης, της τεχνητής νοημοσύνης. Ανακάλυψε τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Αποκρυπτογράφησε τον κώδικα των Ναζί. Ήταν αθλητής - μαραθωνοδρόμος. Έζησε την ερωτική του ζωή, κόντρα στη πουριτανική εποχή του, χωρίς εκπτώσεις κι όπως ο ίδιος την ήθελε. Ο Τιούρινγκ, καταδικάστηκε από την ίδια την πατρίδα που ευεργέτησε. Αυτοκτόνησε στα 41 του χρόνια. Ξέρουμε τόσα πολλά για το έργο του. Πόσα ξέρουμε, όμως για τη ζωή του; Ποιος ήταν ο Άλαν Τιούρινγκ, αλήθεια; Είναι τεράστια χαρά, τιμή κι ευθύνη, που μου δίδεται η ευκαιρία να αφηγηθώ την ιστορία αυτού του σπουδαίου ανθρώπου, για πρώτη φορά στην Ελλάδα» - Δημήτρης Κομνηνός