Οι πρώτοι Έλληνες που έφτασαν στην Αυστραλία σαν βαρυποινίτες ήταν τελικά επαναστάτες

Η Αυστραλία δεν έχει τους περισσότερους Έλληνες του εξωτερικού. Οι περισσότεροι με μεγάλη διαφορά ζουν στις ΗΠΑ, ενώ δεύτερη σε πληθυσμό Ελλήνων είναι η Γερμανία με την Αυστραλία να έρχεται τρίτη.

Ωστόσο η Αυστραλία έχει μια άλλη πρωτιά, αφού έχει το μεγαλύτερο ποσοστό Ελλήνων επί του συνολικού πληθυσμού, αριθμός που φτάνει σχεδόν το 2%. Η ελληνική γλώσσα στη χώρα – ήπειρο είναι η έκτη πιο ομιλούμενη, αν και μόνο οι 237.600 χιλιάδες από τους συνολικά 421.000 που δήλωσαν ότι έχουν ελληνική καταγωγή στην Αυστραλία, μιλούν τα ελληνικά. Δηλαδή ένα ποσοστό 56,5%.

Πότε όμως οι Έλληνες άρχισαν να εποικίζουν την Αυστραλία, το πιο μακρινό μέρος όπου βρίσκει κανείς τόσους Έλληνες μαζεμένους; Η προφορική παράδοση αναφέρει ότι ο πρώτος Έλληνας που έφτασε στην Αυστραλία ήταν ο Καπετάνιος Δαμιανός Γκίκας από την Ύδρα το 1802. Ο ίδιος είχε συλληφθεί άδικα για πειρατεία και καταδικάστηκε σε εξορία στο Σίδνεϋ. Όμως σύμφωνα με το Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού, «η ιστορία αυτή δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί με σιγουριά, αφού δεν υπάρχει τίποτα σχετικό στα αρχεία της Αυστραλίας ή της Ελλάδας».

Μια άλλη ιστορία λέει πως το 1814, ο Έλληνας Γιώργος Παππάς έφτασε πρώτος στην Αυστραλία ως έποικος. Ωστόσο ούτε αυτό μπορεί να τεκμηριωθεί από κάπου. Σύμφωνα λοιπόν με τα επίσημα και επιβεβαιωμένα στοιχεία, οι πρώτοι Έλληνες που έφτασαν στην Αυστραλία ήταν επτά Έλληνες ναυτικοί που είχαν καταδικαστεί ως βαρυποινίτες σε εξορία από τις βρετανικές αρχές.

Βέβαια, η αλήθεια σε αυτό φαίνεται να είναι κάπως διαφορετική. Οι επτά άνδρες ήταν το πλήρωμα της σκούνας «Ηρακλής» και αποτελούνταν από τον καπετάνιο Αντώνη Μανώλη από την Αθήνα και τους Υδραίους ναυτικούς Δαμιανό Νινή, Γκίκα Βούλγαρη, Γεώργιο Βασιλάκη, Κωνσταντίνο Στρόμπολη, Γεώργιο Λαρίτσο και Νικόλαο Παπανδρέου.

Οι επτά Έλληνες είχαν σταματήσει το βρετανικό πλοίο «Άλκηστη» και αφαίρεσαν κάποιο από το φορτίο της. Ένα άλλο βρετανικό πλοίο τους συνέλαβε κοντά στην Κρήτη και τους οδήγησε στη Μάλτα. Κάτω από αμφιλεγόμενες συνθήκες τους κατηγόρησαν για πειρατεία και τους καταδίκασαν αρχικά σε θάνατο και ύστερα σε ισόβια.

Έτσι τους έστειλαν στην Αυστραλία στις 27 Αυγούστου του 1829. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, η νομιμότητα της δίκης και το μέγεθος της ποινής αμφισβητήθηκαν από το νεοσύστατο ελληνικό κράτος. Το 1834 δόθηκε χάρη και στους επτά, με τους πέντε να επιστρέφουν στην Ελλάδα το 1836.

Η υπόθεση λοιπόν έδειξε πως κατά πάσα πιθανότητα, οι επτά Έλληνες δεν ήταν πειρατές αλλά επαναστάτες. Το πλοίο «Άλκηστη» μετέφερε εφόδια στον αντίπαλο αιγυπτιακό στόλο. Οι επτά Έλληνες έκαναν έλεγχο, δεν πείραξαν κανέναν Βρετανό και κατάσχεσαν μέρος του φορτίου. Μάλιστα στη δίκη ισχυρίστηκαν ότι το διεθνές δίκαιο τους έδινε το δικαίωμα να κατασχέσουν πολεμικό υλικό από ένα πλοίο που θα τροφοδοτούσε τον εχθρό, όμως οι Βρετανοί δεν τους άκουσαν και τους έστειλαν στην Αυστραλία.

Δυο από αυτούς όπως αναφέραμε και παραπάνω παρέμειναν. Ο Αντώνης Μανώλης που εργαζόταν ως αμπελουργός και αργότερα παντρεύτηκε και ο Γκίκας Βούλγαρης που είχε ήδη παντρευτεί μια νεαρή Ιρλανδή και απέκτησε συνολικά 10 παιδιά. Ο πρώτος Έλληνας μετανάστης στην Αυστραλία, που πήγε δηλαδή με τη θέλησή του, ήταν ο John Peters, μάλλον Ιώαννης Πέτρου δηλαδή, από τη Σάμο που έφτασε το 1838.

@greekcitytimes.com