Η σπάνια ασθένεια που σε κάνει να βλέπεις τους άλλους ως ... δαίμονες
Τι είναι η «προσωπομεταμορφοψία»
Η σπάνια νευρολογική διαταραχή που ονομάζεται «προσωπομεταμορφοψία» (PMO) προκαλεί την παραμόρφωση των προσώπων, κάνοντάς τα να φαίνονται τρομακτικά.
Ο 59χρονος Βίκτορ Σάρα από το Τενεσί των ΗΠΑ, περιγράφει την εμπειρία του λέγοντας ότι όταν άρχισε να βλέπει τα πρόσωπα γύρω του να παραμορφώνονται, σκέφτηκε ότι ξύπνησε σε έναν κόσμο γεμάτο δαίμονες. Τα αυτιά, οι μύτες και τα στόματα των ανθρώπων εμφανίζονταν τραβηγμένα πίσω, ενώ τα μέτωπα, τα μάγουλα και τα πηγούνια είχαν βαθιές αυλακώσεις.
Η διαταραχή αυτή είναι τόσο σπάνια που μόλις 100 περιπτώσεις έχουν καταγραφεί παγκοσμίως. Αν και οι παραμορφώσεις εμφανίζονται μόνο όταν ο ασθενής βλέπει κάποιον πρόσωπο μπροστά του, δεν επηρεάζουν τις φωτογραφίες ή την τηλεόραση. Η διάγνωση της PMO ήρθε αφού ο Σάρα έμαθε από κάποιον ότι η πάθηση του ίσως να σχετίζεται με το PMO, και οι γιατροί επιβεβαίωσαν τη διάγνωση το 2023.
Τα αίτια αυτής της σπάνιας διαταραχής παραμένουν ασαφή, αν και οι επιστήμονες πιστεύουν ότι οφείλεται σε δυσλειτουργία του εγκεφαλικού δικτύου που επεξεργάζεται τα πρόσωπα. Κάποιοι παράγοντες, όπως τραυματισμοί στο κεφάλι, εγκεφαλικά επεισόδια και ημικρανίες, έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση της διαταραχής, αλλά οι επιστήμονες δεν κατανοούν πλήρως τις αιτίες της. Κάποιοι παράγοντες, όπως τραυματισμοί στο κεφάλι, εγκεφαλικά επεισόδια και ημικρανίες, έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση της διαταραχής, αλλά οι επιστήμονες δεν κατανοούν πλήρως τις αιτίες της.Στην περίπτωση του Σάρα, οι γιατροί πιστεύουν ότι η δηλητηρίαση από μονοξείδιο του άνθρακα, την οποία υπέστη 4 μήνες πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων, μπορεί να είναι ένας από τους παράγοντες που προκάλεσαν τη διαταραχή. Επίσης, μια παλιά κεφαλική κάκωση σε ηλικία 43 ετών ίσως έχει συμβάλει στην εμφάνιση των παραμορφώσεων.
Οι επιστήμονες του Πανεπιστημίου Dartmouth δημιούργησαν ψηφιακές εικόνες για να απεικονίσουν την εμπειρία του Σάρα και να κατανοήσουν πώς βλέπει εκείνος τα πρόσωπα. Οι εικόνες δημοσιεύθηκαν στην ιατρική επιθεώρηση The Lancet. Για τον Σάρα, η εμπειρία είναι καθημερινή και του προκαλεί άγχος. Ωστόσο, έχει βρει κάποιες στρατηγικές για να διαχειριστεί την κατάσταση του, όπως το να ζει με έναν συγκάτοικο και να φορά γυαλιά με πράσινους φακούς, κάτι που του ανακουφίζει προσωρινά τα συμπτώματα.
Η PMO παραμένει μια σπάνια και δύσκολα διαγνωσμένη πάθηση. Παρά τις προσπάθειες των ερευνητών, η ακριβής αιτία της παραμένει αδιευκρίνιστη, ενώ πολλοί ασθενείς φοβούνται να αναφέρουν τα συμπτώματά τους λόγω της πιθανής αποδοκιμασίας από τους γύρω τους.