Με «γαλλικό άρωμα» ο νέος ΟΣΕ ‑ Η συμφωνία με το Παρίσι για τον σιδηρόδρομο

Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου, γρήγορου, άνετου και ασφαλούς σιδηροδρομικού δικτύου, σε πλήρη διαλειτουργικότητα με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά δίκτυα

Mε «γαλλικό κλειδί» θα επιχειρήσει η κυβέρνηση να «ξεκλειδώσει» τα συσσωρευμένα προβλήματα του ελληνικού σιδηροδρόμου. Στόχος της είναι να βάλει στις ράγες μια νέα σύγχρονη σιδηροδρομική εταιρεία, χωρίς τις παθογένειες και δυσλειτουργίες του παρελθόντος.

Κομβικό ρόλο στη μεταμόρφωση αυτή του ελληνικού σιδηροδρόμου θα έχει η κρατική σιδηροδρομική εταιρεία της Γαλλίας, Société Nationale des Chemins de fer Français (SNCF), η οποία θα πιάσει δουλειά ως Σύμβουλος Μεταρρύθμισης (Reform Consultant), στο πλαίσιο της διακρατικής συμφωνίας που υπογράφηκε από τις κυβερνήσεις των δύο χωρών, τον Μάιο του 2023, μετά το δυστύχημα των Τεμπών.

Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία ενός σύγχρονου, γρήγορου, άνετου και ασφαλούς σιδηροδρομικού δικτύου, σε πλήρη διαλειτουργικότητα με τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά δίκτυα. Προς την κατεύθυνση αυτή, ψηφίστηκε τον περασμένο Δεκέμβριο το σχέδιο του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, για τον ριζικό μετασχηματισμό του ελληνικού σιδηροδρόμου, με τη δημιουργία του νέου ΟΣΕ, υπό την επωνυμία Σιδηρόδρομοι Ελλάδος. Ο νέος εθνικός σιδηροδρομικός φορέας θα προκύψει από την ενοποίηση των ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και του τμήματος της ΓΑΙΑΟΣΕ που αφορά το τροχαίο υλικό.

«ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν σήμερα όλο το σχέδιο συνεργασίας με τους γαλλικούς σιδηροδρόμους, του οποί ου η δρομολόγηση καθυστέρησε λόγω των ζημιών που προκάλεσε στο δίκτυο η κακοκαιρία Daniel. Τώρα ενεργοποιείται εκ νέου η συνεργασία με την SNCF, με το αντίστοιχο Master Plan να βρίσκεται πλέον στο στάδιο της τελικής διαμόρφωσης.

Τεχνογνωσία, στελέχη και ευθύνη λειτουργίας

Η SNCF θα έχει κομβικό ρόλο στο όλο εγχείρημα για την «επόμενη ημέρα του σιδηροδρόμου», καθώς για διάστημα τουλάχιστον 3 χρόνων θα εργαστεί μαζί με τη νέα διοίκηση των Σιδηροδρόμων Ελλάδος, ώστε η αναδιάρθρωση του ελληνικού σι- δηροδρόμου να υλοποιηθεί με βάση τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές. Η υποστήριξη του μάνατζμεντ της νέας εταιρείας από την SNCF, αποσκοπεί στο να οργανωθεί εξαρχής, με βάση τα πλέον σύγχρονα διεθνή πρότυπα. Μεταξύ άλλων, η SNCF θα εισφέρει τεχνογνωσία και εξειδικευμένα ανώτατα στελέχη.

Επίσης, θα αναλάβει σε καθημερινή βάση, το σύνολο των επιχειρησιακών εργασιών της εταιρεί ως Σιδηρόδρομοι Ελλάδος, καθώς και την ειδικότερη ευθύνη λειτουργίας κρίσιμων επιχειρησιακών τομέων, εφαρμόζοντας αναλογικά διεθνείς εμπειρίες που υιοθετήθηκαν στο παρελθόν από αντίστοιχους σιδηροδρομικούς οργανισμούς.

Η ελληνογαλλική συνεργασία

Αναλυτικά, το σχέδιο που πρόκειται να τεθεί σε εφαρμογή μέσα στο επόμενο διάστημα, μέσω διακρατικής συμφωνίας για τη μεταφορά τεχνογνωσίας, θα προβλέπει συνεργασία:

Στην πρόληψη σιδηροδρομικών ατυχημάτων.
Στη ρύθμιση ζητημάτων ευθύνης των σιδηροδρομικών φορέων.
Στην οργάνωση και επίβλεψη των σιδηροδρομικών μεταφορών, στον τομέα της ασφάλειας.
Στην εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού.
Στην οργάνωση κέντρων ελέγχου σιδηροδρομικής κυκλοφορίας.
Στην οργάνωση επιτροπών και την καθιέρωση διαδικασιών για τη διερεύνηση σιδηροδρομικών δυστυχημάτων.

Η συνεργασία προβλέπεται να υλοποιηθεί με ανταλλαγές τεχνικών πληροφοριών μεταξύ των δύο πλευρών, με αποστολή εμπειρογνωμόνων και ανταλλαγή καλών πρακτικών, με υλοποίηση έργων στον τομέα των μεταφορών – μέσω και άλλων φορέων και εταίρων – και με εκπαίδευση του προσωπικού από ειδικές ομάδες εργασίας.

Συμπληρωματικά, η συμφωνία με τους γαλλικούς σιδηροδρόμους και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων θα αξιοποιηθεί ώστε μέχρι το τέλος του 2025 να τρέξει διαγωνισμός για την πολυετή συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου και των συστημάτων του, συμπληρωματικά με την υλοποίηση των έργων υποδομής που εκτελούνται ήδη ή δρομολογούνται για την επόμενη περίοδο.

Οι Σιδηρόδρομοι Ελλάδος
Ο νέος φορέας των Σιδηροδρόμων Ελλάδος, που αρχικά θα λειτουργήσει με το υπάρχον προσωπικό των τριών εταιρειών (ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ, ΤΑΙ ΑΟΣΕ), θα είναι Ανώνυμη Εταιρεία ιδιοκτησίας του ελληνικού Δημοσίου, με το διοικητικό του συμβούλιο να ορίζεται από την κυβέρνηση, ενώ θα εποπτεύεται από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Σταδιακά, θα ενισχυθεί με επιλεγμένο προσωπικό, το οποίο θα ξεπεράσει τα 600 άτομα και με προσόντα που θα καλύπτουν τις απαιτήσεις των νέων θέσεων εργασίας, ενώ η αναδιοργάνωσή του θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι Σιδηρόδρομοι Ελλάδος, θα αναλάβουν πλήρως τον ρόλο, τις υποχρεώσεις και τις ευθύνες του Διαχειριστή της Σιδηροδρομικής Υποδομής, ενώ θα είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για το σύνολο των μελετών και των έργων που θα εκτελούνται στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Επίσης, θα έχουν τη διαχείριση του τροχαίου υλικού, καθώς και την ευθύνη για την εύρυθμη λειτουργία των σταθμών και των άλλων εγκαταστάσεων ιδιοκτησίας τους. Η βιωσιμότητα του νέου ΟΣΕ θα βασιστεί στην ανάπτυξη ενός υπερσύγχρονου, ασφαλούς και διαλειτουργικού δικτύου υψηλών ταχυτήτων, με έμφαση στις εμπορευματικές μεταφορές.

12 δισ. ευρώ για την επόμενη 20ετία
Το επενδυτικό σχέδιο, συνολικού ύψους περίπου 12 δισ. ευρώ για την επόμενη 20ετία, σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, προβλέπει:

Επενδύσεις σε άμεσο ορίζοντα ύψους περίπου 530 εκατ. ευρώ. Στην 5ετία οι επενδύσεις θα ανέλθουν σε 2,75 δισ. ευρώ, στη 10ετία σε 1,4 δισ. ευρώ και στα 20 έτη θα ξεπεράσουν τα 7 δισ. ευρώ.
Άμεση προτεραιότητα είναι η αποκατάσταση έως το 2026, του κατεστραμμένου δικτύου από το Daniel στην Κεντρική Ελλάδα.
Στο πρόγραμμα με ορίζοντα το 2029, περιλαμβάνονται έργα ήδη ενταγμένα σε χρηματοδοτικά πλαίσια, έργα προς ένταξη στο πρόγραμμα Μεταφορές της περιόδου 2021-2027 και στο CEF2 (Connecting Europe Facility).
Στο πρόγραμμα έως το 2034, ύψους 1,4 δισ., εντάσσονται έργα αναβάθμισης της Ανατολικής Εγνατίας, η Παράκαμψη Αθηνών (Ικόνιο - Σφίγγα), έργα σύνδεσης με λιμάνια και ΒΙ.ΠΕ. και έργα αναβάθμισης της Δυτικής Εγνατίας. Στο πρόγραμμα έως το 2044, εντάσσονται επιπλέον έργα στη Δυτική Εγνατία (Καλαμπάκα - Ηγουμενίτσα και Καλαμπάκα - Κοζάνη), στην Ανατολική Εγνατία (Θεσσαλονίκη - Ν. Καρβάλη), η αναβάθμιση των δικτύων της Δυτικής Μακεδονίας και της Πελοποννήσου, καθώς και νέα έργα στη Δυτική Ελλάδα.