3 διαβόητα περιστατικά που όμως... ποτέ δεν συνέβησαν

Με το doomscrolling σχεδόν να έχει γίνει ολυμπιακό άθλημα, είναι εύκολο να πέσουμε στο μοτίβο να σκεφτόμαστε ότι το τέλος του κόσμου είναι προ των πυλών (ή να περιμένουμε αμέσως μετά, την επόμενη ανανέωση της ροής ειδήσεων).

Συνήθως, έφεραν τους απαισιόδοξους και τους εύπιστους σε πάνικό και άφησαν τους αδίστακτους να επωφεληθούν από τις ανησυχίες τους. Οπότε, μην ανησυχείτε: Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, όταν έρθει το τέλος του κόσμου, να είναι από κάτι που δεν είχαμε προβλέψει ποτέ να έρχεται.

Η Μεγάλη Απογοήτευση

@freepik.com

Το 1843, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες περνούσαν μια περίοδο ανανεωμένου θρησκευτικού ενθουσιασμού, ένας λαϊκός Βαπτιστής ιεροκήρυκας ονόματι Γουίλιαμ Μίλερ ανακοίνωσε ότι είχε διαβάσει τη Βίβλο, είχε υπολογίσει τους αριθμούς και μπορούσε να σας πει ακριβώς πότε σκόπευε να επιστρέψει ο Ιησούς. Ο Μίλερ έσπασε τις περισσότερες χριστιανικές παραδόσεις υποστηρίζοντας ότι στην πραγματικότητα, καμία από τις προφητείες στην Αποκάλυψη δεν είχε εκπληρωθεί ακόμα: Όλες θα έρχονταν στο μέλλον και αυτό το μέλλον θα ξεκινούσε το 1843... όχι, περιμένετε, το 1844!

Χωρίς να εξηγήσει πλήρως τους υπολογισμούς του, και παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο Ιησούς ανακοίνωσε στα Ευαγγέλια ότι κανείς δεν θα γνώριζε την ώρα της επιστροφής του, ο Μίλερ ανακοίνωσε ότι η 22α Οκτωβρίου 1844 ήταν η ημερομηνία που ο Κύριος θα ερχόταν ξανά. Α, και συγγνώμη για όλο αυτό το «1843» που είχε πει την προηγούμενη χρονιά. 100.000 περίπου ευσεβείς αισιόδοξοι περίμεναν όλη εκείνη την ημέρα και μερικοί μέχρι το επόμενο πρωί, αναμένοντας... κάτι. Αυτό που πήραν ήταν κρύο και ενόχληση. Κάποιοι νόμιζαν ότι ο Ιησούς είχε έρθει κρυφά, για τους δικούς Του λόγους, και άλλοι απέρριψαν εντελώς την πίστη τους. Όλη η υπόθεση έγινε γνωστή ως «η Μεγάλη Απογοήτευση».

Αν και ο Μίλερ τελικά έκανε λάθος σχετικά με την ώρα και την ημερομηνία της Δευτέρας Παρουσίας, εξασφάλισε μια κληρονομιά για τον εαυτό του στην αμερικανική θρησκευτική σκέψη. Σύγχρονες ομάδες όπως οι Αντβεντιστές της Εβδόμης Ημέρας και οι Μάρτυρες του Ιεχωβά είναι «Μιλλεριστές» με την έννοια ότι αναμένουν ότι τα γεγονότα του Βιβλίου της Αποκάλυψης θα διαδραματίζονται εξ ολοκλήρου στο μέλλον, αλλά οι περισσότεροι έχουν αποφύγει να προβλέψουν ακριβώς το πότε.

Ο πανικός του War of the Worlds το 1938

@wikipedia.org

Στις 30 Οκτωβρίου του 1938, τα αμερικανικά ραδιοφωνικά κύματα μετέδωσαν τα νέα μιας εισβολής. Ένας εχθρικός εισβολέας είχε αποβιβαστεί στο Νιου Τζέρσεϊ και προσπαθούσε να αντιμετωπίσει γρήγορα τις αμερικανικές άμυνες με νέα και τρομερά όπλα. Αν δεν θυμάστε αυτόν τον πόλεμο από το μάθημα ιστορίας, είναι επειδή, στην πραγματικότητα, ήταν απλώς ένα ραδιοφωνικό θεατρικό έργο. Ως απόλαυση για το Χάλογουιν και ως πείραμα στη δύναμη του ραδιοφωνικού δράματος, ο νεαρός τότε Όρσον Γουέλς μετέφερε το μυθιστόρημα για την εξωγήινη εισβολή «Ο Πόλεμος των Κόσμων» από την κοιλάδα του Τάμεση στο Νιου Τζέρσεϊ και το διασκεύασε για το ραδιόφωνο με τη μορφή ειδησεογραφικών εκπομπών. Δυστυχώς, οι διαλείπουσες προειδοποιήσεις ότι όλη η υπόθεση ήταν φανταστική δεν ήταν συχνές ή αρκετά πειστικές, οδηγώντας σε πανικό.

Ή μήπως όχι; Η ιστορία του ψευδούς συναγερμού του «Πολέμου των Κόσμων» έχει βασιστεί σε αρκετά αδύναμα στοιχεία. Σύγχρονες έρευνες δείχνουν ότι δεν άκουσαν πολλοί άνθρωποι στην πραγματικότητα την εκπομπή, η οποία ανταγωνιζόταν πολύ πιο δημοφιλή προγράμματα σε άλλους σταθμούς. Μεγάλο μέρος της ιστορίας του «πανικού» φαίνεται να προέρχεται από δυσάρεστα ρεπορτάζ των ημερών μετά την εκπομπή, τα οποία κατέκριναν με θλίψη την απερισκεψία της προσπάθειας και υπερεκτίμησαν την αντίδραση. Οι επιστολές προς τον συντάκτη, απαντώντας σε αυτά τα ίδια γκρινιάρικα κύρια άρθρα, αναφέρουν ότι δεν είδαν κανέναν σημαντικό πανικό. Οι Αμερικανοί το 1938 γνώριζαν γενικά ότι οι εξωγήινοι δεν είχαν προσγειωθεί και ότι ο επερχόμενος πόλεμος θα ήταν εναντίον ενός εχθρού πολύ πιο κοντά στην πατρίδα τους.

Η ρωσική εισβολή στη Νέα Ζηλανδία

@wikipedia.org

Οι λαοί του Καυκάσου, της Σιβηρίας, της Πολωνίας, της Ουγγαρίας, της πρώην Τσεχοσλοβακίας, του Αφγανιστάν, της Γεωργίας, του Καζακστάν και της Ουκρανίας μπορούν να σας πουν: Οι απειλές ρωσικής εισβολής είναι συχνά μια πολύ πραγματική προειδοποίηση που πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν. Αλλά δεν θα καλέσουν τη Νέα Ζηλανδία ως επιπλέον μάρτυρα. Τα παραδεισένια νησιά, περίπου ένα μίλι μετά το τέλος του κόσμου, πανικοβλήθηκαν για λίγο επειδή θα έπτρεπε να μάθουν ένα νέο αλφάβητο, αλλά οι φιλοδοξίες του τσάρου δεν επεκτάθηκαν ποτέ τόσο νότια.

Οι βρετανικές δυνάμεις είχαν ενταχθεί σε εκείνες της Γαλλίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας σε μια συμμαχία εναντίον της Ρωσίας στον Κριμαϊκό πόλεμο του 1853-56, επομένως οι σχέσεις δεν ήταν άριστες στα μέσα του 19ου αιώνα. Μέχρι τη δεκαετία του 1870, ρωσικά πλοία έπλεαν περιστασιακά στον Νότιο Ειρηνικό, και έτσι το 1873, ένας δραστήριος δημοσιογράφος προσπάθησε να κάνει τους Νεοζηλανδούς να πάρουν στα σοβαρά τη ρωσική απειλή.

Η λύση του; Μια ψευδής είδηση ότι ένα ρωσικό πλοίο είχε εισέλθει στο λιμάνι του Ώκλαντ, είχε εκτοξεύσει ένα υποβρύχιο και είχε απαγάγει τον δήμαρχο σε μια προσπάθεια να ζητήσει λύτρα. Χρονολόγησε το ρεπορτάζ τρεις μήνες αργότερα, προκειμένου να υπογραμμίσει τον «θεωρητικό» χαρακτήρα του. Ο αρχικός πανικός ήταν περιορισμένος, αλλά ο αγγλο-ρωσικός ανταγωνισμός για επιρροή στο Αφγανιστάν στα μέσα της δεκαετίας του 1880 οδήγησε στην κατασκευή ορισμένων οχυρώσεων για κάθε ενδεχόμενο γύρω από τις παράκτιες πόλεις της Νέας Ζηλανδίας.