Ψήφισμα‑ράπισμα του Ευρωκοινοβουλίου για τη Σερβία: Κατάλυση της δημοκρατίας η καταστολή των διαδηλώσεων κατά της διαφθοράς

Ιδιαίτερα αιχμηρό απέναντι στη σερβική κυβέρνηση ήταν το ψήφισμα που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, εκφράζοντας έντονη ανησυχία για την κατάσταση του κράτους δικαίου και τη δημοκρατία στη Σερβία.

Το ΕΚ στήριξε ανοιχτά το δικαίωμα των Σέρβων φοιτητών και πολιτών σε ειρηνικές διαμαρτυρίες, ζητώντας από το Βελιγράδι να προχωρήσει σε δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις και να σταματήσει την καταστολή εναντίον διαδηλωτών, δημοσιογράφων και ακτιβιστών.

Στο κείμενο γίνεται λόγος για εκτεταμένη χρήση βίας από τις αρχές τους τελευταίους μήνες, με αναφορές ακόμη και στη χρήση “ηχητικού κανονιού” κατά τη διάρκεια μεγάλης φοιτητικής διαδήλωσης στις 15 Μαρτίου.

Το ψήφισμα καταδικάζει «το κύμα κρατικής βίας, εκφοβισμού και αυθαίρετων συλλήψεων» και αναφέρεται σε καμπάνιες δυσφήμισης και παρακολούθησης πολιτών από τις υπηρεσίες ασφαλείας, με χρήση προσωπικών δεδομένων για τη στοχοποίηση διαδηλωτών και εκπροσώπων της αντιπολίτευσης.

Ευθύνες στην κυβέρνηση Βούτσιτς

Η σερβική ηγεσία θεωρείται πολιτικά υπεύθυνη για την αποδυνάμωση των θεσμών και την κλιμάκωση της βίας. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο περιστατικό κατά το οποίο μέλος της επίλεκτης μονάδας “Kobra” πυροβόλησε διαδηλωτές.

Το ΕΚ εκφράζει επίσης λύπη για τη χειραγώγηση της δικαιοσύνης στην υπόθεση κατάρρευσης του στεγάστρου στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ και καταδικάζει τις εκστρατείες δυσφήμισης κατά δικαστών και εισαγγελέων που ερευνούν την υπόθεση.

Αντίποινα και περιορισμοί

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατηγορεί την κυβέρνηση για αντίποινα εναντίον εργαζομένων στην εκπαίδευση και τον πολιτισμό που εξέφρασαν αλληλεγγύη στους διαδηλωτές — κάνοντας λόγο για απολύσεις, μειώσεις μισθών, διακοπή χρηματοδότησης πανεπιστημίων και παρουσία αστυνομίας στις σχολές.

Κριτική για εξωτερική πολιτική

Το ψήφισμα επικρίνει τη Σερβία επειδή δεν έχει ευθυγραμμιστεί με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, ιδίως ως προς τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας. Παράλληλα, επισημαίνει την αυξανόμενη εξάρτηση από την Κίνα, η οποία «έχει ενισχύσει σημαντικά την επιρροή της στη Σερβία μέσω επενδύσεων σε υποδομές», εγείροντας ερωτήματα για τη διαφάνεια και τη συμμόρφωση με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.

Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στο έργο εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού δικτύου προς την Ουγγαρία, μέρος του οποίου ήταν η ανακαίνιση του σταθμού του Νόβι Σαντ — υπόθεση που ερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για πιθανή κατάχρηση κοινοτικών κονδυλίων.

Ζητήματα Δημοκρατίας και ΜΜΕ

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά από τις σερβικές αρχές να εφαρμόσουν πλήρως τις συστάσεις του ΟΑΣΕ και του ODIHR για τη διασφάλιση ελεύθερων και δίκαιων εκλογών, καθώς και την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτικών κομμάτων στα ΜΜΕ.

Τέλος, το ΕΚ προειδοποιεί πως, εάν επιβεβαιωθεί ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με την United Media για την αποδυνάμωση του τηλεοπτικού σταθμού N1, κάτι τέτοιο θα θεωρηθεί σοβαρή επίθεση στον ήδη απειλούμενο πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης στη Σερβία.