ΑΙ Υπουργός στην κυβέρνηση της Αλβανίας: Η Diella υπόσχεται να σώσει τη χώρα

Η Αλβανία κάνει ένα ανατρεπτικό βήμα στον πολιτικό και τεχνολογικό χάρτη: ο πρωθυπουργός Έντι Ράμα παρουσίασε την ψηφιακή «υπουργό» Τεχνητής Νοημοσύνης, Diella, και χαρακτήρισε ότι αυτή «είναι έγκυος με 83 παιδιά».

Φυσικά, δεν πρόκειται για κυριολεκτική εγκυμοσύνη, αλλά για τη μεταφορική ανακοίνωση ότι η Diella θα «γεννήσει» 83 ψηφιακούς βοηθούς — έναν για κάθε βουλευτή του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος, που διαθέτει 83 έδρες στο κοινοβούλιο.

Τι είναι η Diella

Η Diella (που στην αλβανική σημαίνει «ήλιος») είναι ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, αρχικά λανσαρισμένο ως ψηφιακός βοηθός στην πλατφόρμα e-Albania τον Ιανουάριο του 2025. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους διορίστηκε επίσημα «Υπουργός Κρατικών Συμβάσεων και Τεχνητής Νοημοσύνης», σε μια κίνηση που την καθιστά το πρώτο «μη-ανθρώπινο» μέλος υπουργικού συμβουλίου στην ιστορία. Η αποστολή της είναι να διαχειρίζεται δημόσιους διαγωνισμούς, με στόχο η διαδικασία να γίνει «100% χωρίς διαφθορά». Η Diella εμφανίζεται ως ψηφιακό avatar γυναίκας, με παραδοσιακή αλβανική φορεσιά, μεταφέροντας το μήνυμα της ψηφιακής μεταρρύθμισης και της διαφάνειας.

Η… εγκυμοσύνη των «83 παιδιών»

Στο φόρουμ Berlin Global Dialogue στο Βερολίνο, ο Έντι Ράμα ανέφερε χιουμοριστικά: «Για πρώτη φορά η Diella είναι έγκυος και με 83 παιδιά». Τα «παιδιά» αυτά είναι οι 83 ψηφιακοί βοηθοί τεχνητής νοημοσύνης, που θα στηρίζουν τους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος. Κάθε βοηθός θα παρακολουθεί τις συνεδριάσεις του κοινοβουλίου, θα συνοψίζει τις συζητήσεις και θα παρέχει επιχειρηματολογικές προτάσεις.

Όπως είπε χαμογελώντας ο Ράμα: «Αν πας για καφέ και ξεχάσεις να επιστρέψεις στην αίθουσα, το παιδί αυτό θα σου πει τι ειπώθηκε και ποιον πρέπει να αντικρούσεις». Το σύστημα προβλέπεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία ως το τέλος του 2026, στο πλαίσιο της στρατηγικής ψηφιοποίησης του δημόσιου τομέα της χώρας.

Γιατί γίνεται αυτό

Η Αλβανία έχει μακρά ιστορία προβλημάτων με διαφθορά, αναξιοκρατία και πελατειακές σχέσεις στη δημόσια διοίκηση. Με αυτήν την κίνηση, η κυβέρνηση φιλοδοξεί να δείξει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εξαλείψει ανθρώπινες προκαταλήψεις και να εγγυηθεί αντικειμενικότητα στη διαχείριση των κρατικών συμβάσεων. Η Diella, σύμφωνα με τον Ράμα, «δεν έχει φίλους, δεν έχει οικογένεια, δεν παίρνει δώρα, δεν γνωρίζει πιέσεις».

Η αντιπολίτευση και αρκετοί νομικοί εκφράζουν επιφυλάξεις, χαρακτηρίζοντας την πρωτοβουλία περισσότερο ως επικοινωνιακό τέχνασμα παρά ως ρεαλιστική μεταρρύθμιση. Ειδικοί σε θέματα τεχνητής νοημοσύνης προειδοποιούν ότι η ανάθεση δημόσιων αποφάσεων σε ένα αλγοριθμικό σύστημα εγείρει ζητήματα λογοδοσίας, ευθύνης και διαφάνειας. Παρ’ όλα αυτά, η κυβέρνηση τονίζει πως οι τελικές εγκρίσεις θα εξακολουθούν να περνούν από ανθρώπινη εποπτεία.