Γιατί η Αθήνα «πλημμύρισε» με 40 χιλιοστά βροχής

Διπλό πέρασμα καταιγίδων έπληξε την Αττική, προκαλώντας προβλήματα κυρίως στους δρόμους του λεκανοπεδίου. Σύμφωνα με τον πρώην διευθυντή της ΕΜΥ, Θοδωρή Κολυδά, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Αθήνα «πλημμύρισε» με 40 χιλιοστά, ενώ σε περιοχές όπως Ζωγράφου και Γουδί το ποσό βροχής υπερβαίνει τα 38–39 mm.

Ειδικότερα, στην ανάρτησή του ο κ. Κολυδάς αναφέρει: Από χθες είχαμε αναφέρει το ενδεχόμενο διπλού περάσματος καταιγίδων πάνω από την Αττική. Πράγματι το πρώτο κύμα εκδηλώθηκε αργά τη νύχτα και το δεύτερο ακολούθησε τα ξημερώματα, μεταφέροντας για άλλη μία φορά έντονα φαινόμενα στον πυκνό πολεοδομικό ιστό της Αθήνας.

Τα δεδομένα από το δίκτυο σταθμών του ΕΑΑ/meteo καταγράφουν ένα υψηλό ποσό βροχής που, στο κέντρο της Αθήνας, αγγίζει τα 40 mm, ενώ σε περιοχές όπως Ζωγράφου και Γουδί υπερβαίνει τα 38–39 mm. Και μόνο αυτό το νούμερο ήταν αρκετό για να προκαλέσει τοπικές συσσωρεύσεις υδάτων, καθυστερήσεις στην κυκλοφορία, μικρές πλημμύρες σε δρόμους που αποφορτίζονται δύσκολα.

Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η Αθήνα «πλημμύρισε» με 40 χιλιοστά. Τα 40 χιλιοστά σε αστικό περιβάλλον — με πυκνή δόμηση, μικρά ρέματα και ελάχιστη απορροφητικότητα — είναι ήδη ικανά να δημιουργήσουν προβλήματα. Όμως αναφέρουμε αυτό το παράδειγμα για έναν πολύ ουσιαστικό λόγο:

Για να γίνει κατανοητό τι σημαίνει να πέφτουν 100 ή 200 χιλιοστά σε μια περιοχή σκεφτείτε ότι στην Ήπειρο, μέσα σε αντίστοιχο χρονικό διάστημα, είδαμε υετό να φτάνει αυτές τις τιμές που επιβαρύνουν ποτάμια, υδροφόρους ορίζοντες και ορεινές λεκάνες απορροής – πολύ πιο ευάλωτες σε απότομες πλημμυρικές αντιδράσεις από την Αθήνα. Ακόμη κι αν η Αττική δυσκολεύεται με 40 mm, φανταστείτε την επιβάρυνση σε μια περιοχή όπου οι ποσότητες τριπλασιάζονται ή πενταπλασιάζονται.

Η έλλειψη ραντάρ και τι μπορούμε να κάνουμε επιχειρησιακά

Η Αττική — και γενικά η χώρα — εξακολουθεί να έχει περιοχές όπου η κάλυψη ραντάρ δεν είναι επαρκής. Αυτό δυσκολεύει την έγκαιρη αξιολόγηση της ραγδαιότητας της βροχής και την επιχειρησιακή προειδοποίηση. Ωστόσο σήμερα υπάρχουν εναλλακτικά εργαλεία που μπορούν να δώσουν προειδοποίηση 1–2 ώρες πριν όπως τα δορυφορικά προϊόντα και προγνωστικά μοντέλα που μπορούν να ανιχνεύσουν ανάπτυξη κορυφών καταιγίδων και ένταση νεφικών πυρήνων. Πολλά εξ αυτών «πιάνουν» καλά τη θέση και την ένταση μεσογειακών καταιγίδων λίγες ώρες πριν την εκδήλωσή τους.

Η σημερινή κακοκαιρία απέδειξε ξανά ότι ακόμα και ποσότητες της τάξης των 35–40 mm μπορούν να δημιουργήσουν σημαντικές επιπτώσεις στην Αττική. Την ίδια στιγμή, μας υπενθύμισε πόσο κρίσιμο είναι να αξιοποιήσουμε κάθε διαθέσιμο εργαλείο προειδοποίησης, ειδικά σε μια χώρα όπου οι υποδομές ραντάρ έχουν κενά, τα φαινόμενα γίνονται συχνότερα και εντονότερα, ο επιχειρησιακός χρόνος αντίδρασης είναι πολύτιμος. Με καλύτερη αξιοποίηση δορυφορικών προϊόντων και μοντέλων, η προειδοποίηση 1–2 ώρες νωρίτερα είναι απόλυτα εφικτή — και σε αρκετές περιπτώσεις, καθοριστική.