Η Ισπανία τιμωρεί την Airbnb: Η εταιρεία στο στόχαστρο για τη στεγαστική κρίση

Η Ισπανία ανεβάζει στροφές στον πόλεμο κατά των παράνομων βραχυχρόνιων μισθώσεων και η Airbnb βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο.

Η ισπανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την επιβολή προστίμου ύψους 64 εκατομμυρίων ευρώ στην πλατφόρμα, κατηγορώντας τη για τη δημοσίευση αγγελιών που αφορούσαν απαγορευμένες ή μη αδειοδοτημένες κατοικίες. Η παράβαση χαρακτηρίστηκε «σοβαρή», σε μια περίοδο που η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με έντονη στεγαστική κρίση.

Σύμφωνα με το υπουργείο Κατανάλωσης, το πρόστιμο – ύψους 64.055.311 ευρώ – είναι οριστικό και συνοδεύεται από υποχρέωση της Airbnb να αφαιρέσει άμεσα τα παράνομα περιεχόμενα και να διορθώσει τις παραλείψεις που διαπιστώθηκαν. Η κυβέρνηση ξεκαθαρίζει ότι καμία πολυεθνική, όσο ισχυρή κι αν είναι, δεν βρίσκεται υπεράνω του νόμου.

Η υπόθεση δεν είναι μεμονωμένη. Στην Ισπανία, οι πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης έχουν γίνει εδώ και χρόνια πεδίο έντονης κοινωνικής και πολιτικής αντιπαράθεσης, ιδιαίτερα στις μεγάλες τουριστικές πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και η Βαλένθια. Πολλοί κάτοικοι τις θεωρούν βασικό παράγοντα για την εκτίναξη των ενοικίων, την έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών για μόνιμη διαμονή και την αλλοίωση ολόκληρων γειτονιών.

freepik

Ο υπουργός Κατανάλωσης Πάβλο Μπουστιντούι ήταν ιδιαίτερα αιχμηρός στις δηλώσεις του, τονίζοντας ότι «χιλιάδες οικογένειες ζουν σε συνθήκες αβεβαιότητας εξαιτίας της στεγαστικής κρίσης, ενώ ορισμένοι πλουτίζουν μέσω οικονομικών μοντέλων που εκδιώκουν τους ανθρώπους από τα σπίτια τους». Για την ισπανική κυβέρνηση, η Airbnb έχει μετατραπεί σε «σημαιοφόρο» ενός μοντέλου που ευνοεί τον τουρισμό εις βάρος της καθημερινής ζωής των κατοίκων.

Το ζήτημα συνδέεται άμεσα με τη ραγδαία αύξηση του τουρισμού. Το 2024, η Ισπανία υποδέχθηκε περίπου 94 εκατομμύρια επισκέπτες, αριθμό-ρεκόρ που την κατέστησε τον δεύτερο δημοφιλέστερο τουριστικό προορισμό παγκοσμίως μετά τη Γαλλία. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι το ρεκόρ αυτό ενδέχεται να ξεπεραστεί και το 2025.

Ωστόσο, όσο ο τουρισμός λειτουργεί ως κινητήρας της οικονομίας, τόσο μεγαλώνει και η κοινωνική πίεση. Οι Ισπανοί καταγγέλλουν την ανεπάρκεια των υποδομών, την εξαφάνιση παραδοσιακών επιχειρήσεων που αντικαθίστανται από τουριστικά καταστήματα και, κυρίως, την αύξηση των ενοικίων, καθώς πολλοί ιδιοκτήτες προτιμούν την πιο προσοδοφόρα τουριστική μίσθωση μέσω πλατφορμών όπως η Airbnb.

Απέναντι σε αυτή την οργή, αρκετές τοπικές αρχές προχωρούν σε αυστηρά μέτρα. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Βαρκελώνης, όπου ο δήμος έχει ανακοινώσει ότι δεν θα ανανεώσει τις άδειες περίπου 10.000 τουριστικών καταλυμάτων που λήγουν τον Νοέμβριο του 2028. Το μήνυμα είναι σαφές: η εποχή της ανεξέλεγκτης βραχυχρόνιας μίσθωσης στην Ισπανία φαίνεται να φτάνει στο τέλος της.