Ανακαίνιση κατοικίας: Ποιοι δικαιούνται επιδότηση έως 36.000 ευρώ – Οι προϋποθέσεις και τα «μυστικά»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προανήγγειλε νέο, μεγαλύτερο και «ευκολότερο» πρόγραμμα για επιδότηση της ανακαίνισης μιλώντας από το βήμα της Βουλής, με στόχο να αυξηθεί η προσφορά ακινήτων στην αγορά και να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια, που αποτελεί τον πυρήνα του στεγαστικού προβλήματος.

Στόχος είναι η ανακαίνιση 15.000 έως 20.000 κατοικιών που παραμένουν εκτός αγοράς εδώ και χρόνια. Η επιδότηση μπορεί να φτάσει έως και το 90% του επιλέξιμου κόστους, με ανώτατο ποσό ενίσχυσης περίπου τις 36.000 ευρώ ανά κατοικία, ενώ, προβλέπονται προσαυξήσεις για τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες. Αφορά ακίνητα δόμησης προ του 1990 που είναι και το μεγαλύτερο μέρος από το «στοκ» των ανενεργών κατοικιών.

Αναμένεται να «τρέξει» από το α’ τρίμηνο του 2026, με μεγαλύτερο προϋπολογισμό από τα προηγούμενα αντίστοιχα προγράμματα που ξεκινά από τα 400 εκατ. ευρώ, όπως ανέφερε ο πρωθυπουργός. Όμως, αυτό θα είναι το σημείο εκκίνησης και στις συζητήσεις επισημαίνουν πως θα είναι «τουλάχιστον 400 εκατ. ευρώ», με την εκτίμηση πως θα φτάσει κοντά στα 500 εκατομμύρια ευρώ, σύμφωνα με ρεπορτάζ του «Ελεύθερου Τύπου».

Από το υπουργείο Οικονομικών έχει τονιστεί ότι θα είναι το μεγαλύτερο πρόγραμμα ανακαίνισης που έχει γίνει ποτέ στην Ελλάδα. Πέρα από μεγαλύτερο, είναι και «καλύτερο», καθώς το νέο «Ανακαινίζω» δεν θα περιορίζεται σε ενεργειακές παρεμβάσεις, αλλά θα καλύπτει και γενικές, λειτουργικές ανακαινίσεις, ώστε τα ακίνητα να καθίστανται άμεσα κατοικήσιμα, απαντώντας στο βασικό αίτημα της αγοράς.

Θα επιδοτούνται τα «κλειστά ακίνητα», καθώς ο βασικός στόχος του προγράμματος θα είναι να μπουν περισσότερα ακίνητα στην αγορά, να αυξηθεί η προσφορά και να χτυπηθεί η μεγάλη άνοδος των τιμών αγοράς και ενοικίων.

Πάνω από ένα στα τέσσερα σπίτια στο κέντρο της Αθήνας είναι κλειστά, ενώ, πολύ υψηλά ποσοστά παρατηρούνται επίσης και σε άλλες περιοχές της Αττικής, ειδικά στον Πειραιά, αλλά και τις νότιες και δυτικές συνοικίες του λεκανοπεδίου, όπου υπάρχει και μεγαλύτερη συγκέντρωση κατοικιών. Στην πρωτεύουσα εντοπίζονται 117.137 κενές κατοικίες, ή 26,8% του συνόλου. Πρόκειται για ακίνητα που ανήκουν σε ιδιώτες, αλλά και σε φορείς του Δημοσίου, είτε αφορούν τον στενό ή τον ευρύτερο δημόσιο τομέα (ΕΦΚΑ, δήμος, ιδρύματα κ.ά.), ενώ κάποια βρίσκονται και στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης απαιτήσεων (servicers).

Το τρίπτυχο των βελτιώσεων κλείνει με τη συνθήκη ότι αυτό το πρόγραμμα είναι δυνητικά «ευκολότερο» για τους ιδιοκτήτες ακινήτων να το αξιοποιήσουν, καθώς θα προβλέπει σημαντικά λιγότερα βήματα γραφειοκρατίας, με μείωση των απαιτούμενων δικαιολογητικών. Μεγάλο παράπονο που έχει εκφραστεί από τους ενδιαφερόμενους ιδιοκτήτες ακινήτων για προηγούμενα προγράμματα, ήταν το πλήθος των δικαιολογητικών και ο χρόνος αποπεράτωσης των απαραίτητων διαδικασιών.

Το νέο «Ανακαινίζω» είναι σαφώς μεγαλύτερου μεγέθους, από παρόμοια προηγούμενα προγράμματα. Παράδειγμα, το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω», με 50 εκατ. ευρώ, αν και είχε μεγάλη ανταπόκριση, ήταν πολύ μικρότερο με στόχο όσους έχουν ένα κενό ακίνητο, επιφάνειας έως 100 τετραγωνικών μέτρων και ήθελαν να το ενεργοποιήσουν, όμως δεν είχαν τα κεφάλαια για την ανακαίνιση – επισκευή. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρώτο δεκάμηνο του έτους είχαν υποβληθεί συνολικά 3.784 αιτήσεις, καλύπτοντας το 61% του διαθέσιμου προϋπολογισμού.