Το τελευταίο γράμμα του Τσε στον Φιντέλ, πριν πεθάνει

Τον Απρίλιο του 1965 ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα, αφήνει τα αξιώματα που του έχει προσφέρει ο Φιντέλ Κάστρο στη Κούβα, και πηγαίνει στην Αφρική για να πολεμήσει στο πλευρό εθνικοαπελευθερωτικών κινημάτων. Πιστεύει πως η επανάσταση δεν έχει τελειώσει, το κίνημα της ελευθερίας πρέπει να γινεί παγκόσμιο.

Πριν ξεκινήσει για τον αγώνα του, στέλνει ένα γράμμα στο φίλο του και συμπολεμιστή του Φιντέλ Κάστρο, του εξηγεί γιατί φεύγει, προσπαθεί με λέξεις να του δώσει να καταλάβει τι νιώθει, τη πάλη μέσα του.

Αυτό το γράμμα δόθηκε στη δημοσιότητα, και έχει τεράστια ιστορική σημασία.

Φιντέλ,

Θυμάμαι τούτη τη στιγμή πολλά πράγματα, τότε που σε γνώρισα στο σπίτι της Μαρία Αντονία, τότε που μου πρότεινες να έρθω μαζί σας, όλη την ένταση των προετοιμασιών.

Κάποια μέρα ήρθαν και ρώτησαν ποιος θα έπρεπε να ειδοποιηθεί σε περίπτωση θανάτου μας και η υπαρκτή πιθανότητα να γίνει κάτι τέτοιο μας συγκλόνισε όλους. Αργότερα μάθαμε πως ήταν αλήθεια, πως σε μία επανάσταση ή νικάς ή πεθαίνεις (αν είναι αληθινή). Πολλοί σύντροφοι έπεσαν στον δρόμο προς τη νίκη...

Παραιτούμαι επίσημα από τα καθήκοντά μου στην ηγεσία του Κόμματος, από τη θέση του υπουργού, από τον βαθμό του κομαντάντε, από την κουβανική υπηκοότητα...

Κοιτάζοντας τη ζωή μου μέχρι τώρα, πιστεύω πως έχω δουλέψει με αρκετή τιμιότητα και αφοσίωση για την εδραίωση της επαναστατικής νίκης. Το μοναδικό μου κάπως σοβαρό σφάλμα είναι που δεν είχα περισσότερη εμπιστοσύνη σ’ εσένα και τις πρώτες στιγμές στη Σιέρα Μαέστρα και που δεν είχα καταλάβει αρκετά γρήγορα τις δυνατότητές σου σαν καθοδηγητή και επαναστάτη.

Εζησα θαυμάσιες ημέρες και ένιωσα πλάι σου την περηφάνια να ανήκω στον λαό μας τις λαμπερές μέρες μα και τις θλιβερές μέρες της κρίσης στην Καραϊβική [σ.σ. Εννοεί την κρίση των πυραύλων].

Σπάνια έλαμψε τόσο ένας πολιτικός όσο εκείνες τις ημέρες και νιώθω περήφανος που σε ακολούθησα δίχως δισταγμούς, που ταυτίστηκα με τον τρόπο που σκέφτεσαι, βλέπεις και εκτιμάς τους κινδύνους και τις αρχές.

Αλλες χώρες του κόσμου ζητάνε τη συμβολή των σεμνών μου προσπαθειών. Εγώ μπορώ να κάνω αυτό που εσένα δεν σου επιτρέπεται, λόγω των ευθυνών σου απέναντι στην Κούβα, και έφτασε η ώρα να αποχωριστούμε...

Στα νέα πεδία μαχών θα μεταφέρω την πίστη που εσύ μου έχεις εμπνεύσει, το επαναστατικό πνεύμα του λαού μου, την αίσθηση ότι εκπληρώνω το πιο ιερό χρέος μου: να αγωνίζομαι ενάντια στον ιμπεριαλισμό όπου και αν αυτός βρίσκεται. Αυτό ανακουφίζει και θεραπεύει οποιαδήποτε βαθιά πληγή...

Και αν οι τελευταίες μου ώρες με βρουν κάτω από άλλους ουρανούς, η τελευταία μου σκέψη θα είναι γι’ αυτόν τον λαό και ειδικά για σένα.

Σε ευχαριστώ για όσα με έμαθες και για το παράδειγμά σου, στο οποίο θα προσπαθήσω να είμαι πιστός μέχρι και τις τελευταίες συνέπειες των πράξεων μου. Ταυτίστηκα πάντα με την εξωτερική πολιτική της επανάστασής μας και εξακολουθώ να νιώθω αυτή την ταύτιση.

Οπουδήποτε και να σταθώ θα νιώθω την ευθύνη τού να είμαι Κουβανός επαναστάτης και σαν τέτοιος θα δρω. Δεν αφήνω στη γυναίκα και στα παιδιά μου τίποτα υλικό και δεν λυπάμαι: χαίρομαι που είναι έτσι τα πράγματα.

Δεν ζητώ τίποτα γι’ αυτούς, γιατί το κράτος θα τους δώσει τα απαραίτητα για να ζήσουν και να μορφωθούν...

Πάντοτε ώς τη νίκη! Πατρίδα ή θάνατος!

Σε αγκαλιάζω με όλη μου την επαναστατική ζέση,

Τσε