Χωρίσατε; Δες πότε σταματάς να υποφέρεις (επιστημονικά)

Μια νέα επιστημονική έρευνα έρχεται να απαντήσει στο ερώτημα που όλοι, αργά ή γρήγορα, έχουμε αναρωτηθεί: ξεπερνάμε ποτέ πραγματικά έναν πρώην; Κι αν ναι, πόσος χρόνος χρειάζεται για να πούμε με σιγουριά «προχώρησα»;

Μετά από έναν χωρισμό, πολλοί άνθρωποι συνεχίζουν να έχουν συναισθηματικούς δεσμούς με τον/την πρώην σύντροφό τους – ειδικά όταν η σχέση ήταν μακροχρόνια ή ο χωρισμός δεν ήταν δική τους απόφαση. Αλλά πόσο διαρκούν αυτά τα συναισθήματα; Μπορεί κανείς να ξεπεράσει πλήρως έναν πρώην; Κι αν ναι, πόσο χρόνο παίρνει αυτό πραγματικά;

Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Social Psychological and Personality Science (Chong & Fraley, 2025) προσπάθησε να απαντήσει σε αυτά τα ερωτήματα. Οι ερευνητές Jia Y. Chong και R. Chris Fraley από το Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Urbana-Champaign, επικεντρώθηκαν στη μακροπρόθεσμη συναισθηματική προσκόλληση μετά το τέλος μιας σχέσης.

Πώς έγινε η μελέτη

Η έρευνα συμπεριέλαβε 328 ενήλικες με μέση ηλικία τα 30 έτη. Όλοι είχαν στο παρελθόν μια ρομαντική σχέση διάρκειας άνω των δύο ετών, η οποία είχε λήξει τουλάχιστον πέντε χρόνια πριν από τη μελέτη. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε λεπτομερή ερωτηματολόγια σχετικά με το πώς ένιωθαν για τον/την πρώην σύντροφό τους – αν ακόμα ήθελαν να περνούν χρόνο μαζί του/της, αν ένιωθαν ασφάλεια στη σκέψη του/της, αν συνέχιζαν να νιώθουν δεμένοι.

Παράλληλα, οι επιστήμονες συνέλεξαν στοιχεία για το ποιος έβαλε τέλος στη σχέση, αν οι συμμετέχοντες είχαν από τότε νέα σχέση, αν είχαν παιδιά με τον/την πρώην, καθώς και το επίπεδο άγχους της προσωπικότητάς τους.

Τους ξεπερνάμε τελικά;

Σύμφωνα με τα ευρήματα, η απάντηση είναι ναι – αλλά όχι για όλους, και όχι σύντομα. Τα στατιστικά μοντέλα της έρευνας έδειξαν ότι, μακροπρόθεσμα, ο συναισθηματικός δεσμός με έναν πρώην φθίνει έως και το επίπεδο ενός αγνώστου. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι τελικά ξεπερνούν πλήρως έναν παλιό έρωτα, ακόμα κι αν στην αρχή αυτό φαίνεται αδύνατο.

Όμως, ο μέσος χρόνος που χρειάζεται για να συμβεί αυτό είναι περίπου τέσσερα χρόνια – και για κάποιους, η διαδικασία αυτή μπορεί να διαρκέσει πολύ περισσότερο ή και να μην ολοκληρωθεί ποτέ. Μάλιστα, σε μερίδα συμμετεχόντων, ο δεσμός παρέμενε ισχυρός ακόμα και χρόνια μετά τον χωρισμό.

Τι επηρεάζει τη διαδικασία;

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ευρήματα ήταν ότι το φύλο και η ύπαρξη νέας σχέσης δεν επηρεάζουν το πόσο γρήγορα εξασθενεί ο δεσμός. Αντίθετα, η συνεχής επαφή με τον/την πρώην – είτε μέσω μηνυμάτων, είτε μέσω κοινών παρέες, είτε απλώς με την παρουσία τους στη ζωή μας – φαίνεται να κρατά ζωντανά τα συναισθήματα.

Επιπλέον, άτομα με υψηλό άγχος (ως χαρακτηριστικό προσωπικότητας) φάνηκε να κρατούν πιο μακροχρόνια δεσμούς με τους πρώην τους. Αντίθετα, όσοι είχαν παιδιά με τον/την πρώην παρουσίαζαν στην αρχή πιο ισχυρό συναισθηματικό δεσμό, ο οποίος όμως εξασθενούσε πιο γρήγορα με την πάροδο του χρόνου.