Οι επιστήμονες προειδοποιούν: γιατί απαγορεύεται να βάζουμε αντηλιακό μαζί με εντομοαπωθητικό;
Η ταυτόχρονη χρήση αντηλιακού και εντομοαπωθητικού μπορεί να μειώσει την προστασία από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου, προειδοποιούν επιστήμονες σε μια πρόσφατη μελέτη

Δημοσίευση 20/7/2025 | 13:45
Ερευνητές του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) στη Γαλλία αξιολόγησαν τη συνδυασμένη χρήση αντηλιακού και ενός από τα πιο δημοφιλή εντομοαπωθητικά στη χώρα, αναφέρει ο Independent.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Parasites & Vectors, αποκαλύπτουν ότι η ανάμειξη των δύο προϊόντων μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία μετά την εφαρμογή τους.
Καθώς τα έντομα που μεταδίδουν ασθένειες, όπως τα κουνούπια τίγρης, εξαπλώνονται σε πολλές χώρες, έχει γίνει όλο και πιο συνηθισμένη η ταυτόχρονη εφαρμογή αντηλιακού και εντομοαπωθητικού σε εξωτερικούς χώρους. Ο συνδυασμός αυτός έχει καταστεί ιδιαίτερα σημαντικός για τους ταξιδιώτες και άλλα άτομα που ασχολούνται με υπαίθριες δραστηριότητες και εκτίθενται σε τσιμπήματα κουνουπιών και ηλιακή ακτινοβολία.
Η αντίδραση των κυττάρων στο στρες της ακτινοβολίας
Στην τελευταία έρευνα, οι επιστήμονες εξέτασαν πώς η ανάμειξη αντηλιακού και εντομοαπωθητικού λειτουργεί στην προστασία από την υπεριώδη ακτινοβολία. Εφάρμοσαν το μείγμα σε δείγματα δέρματος από βιοψίες και τα εξέθεσαν σε τεχνητές και φυσικές υπεριώδεις ακτίνες που εκπέμπονται από τον Ήλιο, προκειμένου να αναπαράγουν πιστά τις πραγματικές συνθήκες.
«Από ό,τι γνωρίζουμε, η μελέτη μας είναι η πρώτη που αξιολογεί την πιθανή τοξικότητα της ανάμειξης πραγματικών αντηλιακών και εντομοαπωθητικών προϊόντων χρησιμοποιώντας δείγματα ανθρώπινου δέρματος ex vivo (σ.σ. εκτός ζώντος οργανισμού)», έγραψαν.
Χρησιμοποιώντας ένα νέο σύστημα τεχνητής νοημοσύνης, ανέλυσαν στη συνέχεια λεπτές τομές από τα δείγματα, που αντιστοιχούσαν στα διάφορα στρώματα του πραγματικού δέρματος. Το εργαλείο τεχνητής νοημοσύνης επέτρεψε στους επιστήμονες να μετρήσουν την αντίδραση των κυττάρων του δέρματος στο στρες που προκαλεί η ακτινοβολία.
Η εφαρμογή μόνο του εμπορικού αντηλιακού προϊόντος αποδείχθηκε ότι παρέχει «αποτελεσματική προστασία» από την υπεριώδη ακτινοβολία. Από την άλλη πλευρά, το απωθητικό κουνουπιών ως μεμονωμένο προϊόν δεν είχε καμία προστατευτική ή τοξική δράση. Ωστόσο, όταν χρησιμοποιήθηκε μείγμα αντηλιακού και εντομοαπωθητικού, οι ερευνητές διαπίστωσαν μείωση της προστασίας από την υπεριώδη ακτινοβολία.
«Διαπιστώσαμε ότι η ταυτόχρονη εφαρμογή του εντομοαπωθητικού με το αντηλιακό μείωσε σημαντικά την προστατευτική δράση του αντηλιακού έναντι της UVB ακτινοβολίας», έγραψαν οι ερευνητές.
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τα ευρήματα θα συμβάλουν στη διαμόρφωση καλύτερων πρωτοκόλλων εφαρμογής για τις δύο προστατευτικές κρέμες. «Η περιγραφόμενη μεθοδολογία έχει τη δυνατότητα να ενημερώσει τις κατευθυντήριες γραμμές των πολιτικών υγείας και τους τελικούς χρήστες σχετικά με τον τρόπο επιλογής αποτελεσματικών και ασφαλών εντομοαπωθητικών και αντηλιακών», σημείωσαν.
Άλλα τοξικολογικά προφίλ
Η έρευνα προσφέρει επίσης πληροφορίες σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης σε συνδυασμό με τεχνικές όπως η ψηφιακή μορφομετρία για την αξιολόγηση των ιστών και τον προσδιορισμό της έκτασης των βλαβών του δέρματος.
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η ερευνητική τους μεθοδολογία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μελλοντικές μελέτες για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με το τοξικολογικό προφίλ άλλων τοπικά εφαρμοζόμενων σκευασμάτων. Πιστεύουν επίσης ότι μπορεί να είναι χρήσιμη για διαγνωστικούς σκοπούς, όπως η αξιολόγηση της αντίδρασης του δέρματος σε επιβλαβείς ουσίες όπως τα φυτοφάρμακα, οι ατμοσφαιρικοί ρύποι και οι ρύποι του νερού.