Σκιές πίσω από το Νόμπελ Ειρήνης: Ποιος ο ρόλος των στοιχηματικών εταιρειών;

Ένα από τα πιο αυστηρά φυλασσόμενα μυστικά του κόσμου φαίνεται πως... ράγισε. Οι νορβηγικές αρχές που εποπτεύουν το Νόμπελ Ειρήνης διερευνούν ύποπτη δραστηριότητα σε διαδικτυακές στοιχηματικές πλατφόρμες, μετά από απότομη άνοδο των πονταρισμάτων υπέρ της Βενεζουελάνας πολιτικού Μαρία Κορίνα Ματσάδο, λίγες μόλις ώρες πριν από την επίσημη ανακοίνωση της βράβευσής της.

Σύμφωνα με στοιχεία του ιστότοπου Polymarket, οι αποδόσεις υπέρ της Ματσάδο εκτοξεύθηκαν από 3,75% σε πάνω από 72% μέσα σε δύο ώρες, ένα άλμα που προκάλεσε την άμεση κινητοποίηση της Επιτροπής Νόμπελ. Ο Κρίστιαν Μπεργκ Χάρπβικεν, διευθυντής του Νορβηγικού Ινστιτούτου Νόμπελ, δήλωσε στο Bloomberg ότι υπάρχουν «σοβαρές ενδείξεις εγκληματικής ενέργειας», κάνοντας λόγο για πιθανή εκμετάλλευση εσωτερικής πληροφόρησης με σκοπό το οικονομικό κέρδος.

Τα ύποπτα στοιχήματα πριν τη βράβευση

Η ύποπτη δραστηριότητα καταγράφηκε στις πρώτες ώρες της Παρασκευής. Μέχρι τότε, φαβορί για το βραβείο θεωρούνταν η Γιούλια Ναβάλναγια, χήρα του Ρώσου αντικαθεστωτικού Αλεξέι Ναβάλνι, με δεύτερο τον Ντόναλντ Τραμπ και τρίτη τη Ματσάδο. Όμως, λίγο πριν από τη λήξη των στοιχημάτων, το όνομα της Βενεζουελάνας πολιτικού ανέβηκε απότομα στην κορυφή.

Σύμφωνα με τη νορβηγική εφημερίδα Finansavisen, ένας χρήστης φέρεται να κέρδισε πάνω από 65.000 δολάρια, ενώ ένας άλλος δημιούργησε λογαριασμό την ίδια ημέρα και τοποθέτησε το μοναδικό του στοίχημα στη Ματσάδο. Η πλατφόρμα Polymarket, η οποία λειτουργεί πάνω σε blockchain και ειδικεύεται σε πολιτικά στοιχήματα, συχνά επηρεάζεται από φήμες και ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες που διαρρέουν λίγες ώρες πριν από μεγάλα γεγονότα.

Η πρώτη Βενεζουελάνα με Νόμπελ Ειρήνης

Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο ανακηρύχθηκε τελικά νικήτρια του Νόμπελ Ειρήνης 2025, για τον πολυετή αγώνα της υπέρ της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Βενεζουέλα. Είναι η πρώτη πολίτης της χώρας που τιμάται με το συγκεκριμένο βραβείο. Ενημερώθηκε για τη βράβευσή της στις 10:50 π.μ. ώρα Νορβηγίας, από τον ίδιο τον Χάρπβικεν, ο οποίος λίγες ώρες αργότερα επιβεβαίωσε την έναρξη επίσημης έρευνας για τη διαρροή.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Νόμπελ, Γέργκεν Βάτνε Φρίντνες, υπογράμμισε ότι η διαδικασία απονομής του βραβείου «παραμένει παραδοσιακά άκρως απόρρητη» και πως «σε πάνω από πενήντα χρόνια δεν υπήρξε ποτέ ανάλογο περιστατικό». Ωστόσο, οι νορβηγικές αρχές επιβεβαιώνουν ότι εξετάζουν πλέον πιθανότητα παραβίασης εσωτερικών πρωτοκόλλων εμπιστευτικότητας.

Το κύρος του Νόμπελ στη δοκιμασία της ψηφιακής εποχής

Το σκάνδαλο αυτό δεν είναι απλώς μια ιστορία περί “ύποπτων στοιχημάτων”. Θίγει την ίδια την ακεραιότητα της διαδικασίας του Νόμπελ Ειρήνης, ενός θεσμού που συμβολίζει την ηθική βαρύτητα της παγκόσμιας πολιτικής σκηνής. Η υπόθεση δείχνει πώς η ψηφιακή οικονομία, οι αγορές προβλέψεων και το κυνήγι του κέρδους μπορούν να απειλήσουν ακόμη και θεσμούς που στηρίζονται στη μυστικότητα και την εμπιστοσύνη.

Η έρευνα βρίσκεται σε εξέλιξη, και οι νορβηγικές αρχές δεν αποκλείουν ποινικές διώξεις αν αποδειχθεί ότι υπήρξε πράγματι διαρροή από μέλη ή υπαλλήλους της Επιτροπής. Όπως σχολίασε ο Χάρπβικεν, «είναι πολύ νωρίς για να πούμε τι συνέβη, αλλά ένα πράγμα είναι βέβαιο: το Νόμπελ δεν μπορεί να είναι αντικείμενο στοιχηματισμού».