Στο Μεξικό, χωρίς νυχτερίδες δε θα υπήρχε τεκίλα

Στις άνυδρες σπηλιές της ερήμου Τσιουαουάν, χιλιάδες μικρές νυχτερίδες ζουν μακριά από τα βλέμματα των ανθρώπων. Κι όμως, αυτές οι αόρατες υπάρξεις είναι οι αληθινοί αρχιτέκτονες πίσω από το πιο διάσημο ποτό του Μεξικού, την τεκίλα.

Κάθε άνοιξη, μόλις πέσει η ζέστη της ημέρας, ξεκινούν ένα επικό ταξίδι: 1.600 χιλιόμετρα από τα τροπικά δάση του νότου ως τα σύνορα των ΗΠΑ. Καθώς πετούν τη νύχτα, βυθίζονται στα άνθη της αγαύης για να τραφούν από το νέκταρ της. Με κάθε φτερούγισμα μεταφέρουν κόκκους γύρης από φυτό σε φυτό, εξασφαλίζοντας την επιβίωση ενός είδους που χρειάζεται δέκα χρόνια για να ανθίσει μία και μόνο φορά.

Η εύθραυστη ισορροπία της αγαύης

Η αγαύη δεν είναι απλώς φυτό, είναι σύμβολο μεξικανικής ταυτότητας. Από αυτήν φτιάχνονται σιρόπια, σχοινιά, σαπούνια και, φυσικά, η τεκίλα. Όμως η κλιματική κρίση σπάει αυτόν τον κύκλο ζωής. Από τα 168 είδη αγαύης που καταγράφηκαν, τα 42 απειλούνται σοβαρά με εξαφάνιση. Λιγότερα φυτά σημαίνουν λιγότερο νέκταρ και λιγότερες νυχτερίδες για να τα επικονιάσουν.

Ένας αγώνας ενάντια στο χρόνο

Για να αναστρέψουν την πορεία, οικολόγοι και ντόπιοι παραγωγοί ενώνονται σε μια σιωπηλή μάχη: φυτεύουν μαζικά νέα φυτά αγαύης, αποκαθιστώντας τη διαδρομή των νυχτερίδων και, ταυτόχρονα, προστατεύοντας το μέλλον της τεκίλας.

Η προσπάθεια ήδη αποδίδει. Ένα είδος, η μικρότερη νυχτερίδα της αγαύης, έχει δει τον πληθυσμό της να εκτοξεύεται, από μόλις 1.000 άτομα το 1988 σε πάνω από 200.000 σήμερα. Άλλα, όμως, παραμένουν στα πρόθυρα αφανισμού: η μεξικανική νυχτερίδα έχει μειωθεί κατά 50% μέσα σε δύο δεκαετίες, ενώ η μακρόγλωσση συγγενής της κινείται ήδη στα όρια του “σχεδόν απειλούμενου”.

Το μέλλον της τεκίλας κρέμεται… από τα φτερά τους

Χωρίς παρέμβαση, οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μέχρι το 2050 οι νυχτερίδες θα έχουν έως και 75% λιγότερη πρόσβαση στο νέκταρ της αγαύης. Κι αν χαθούν αυτές, δεν θα χαθεί μόνο ένα είδος, θα χαθεί και το φυσικό οικοσύστημα που γεννά το πιο εμβληματικό ποτό του Μεξικού.