Ψηφιακές γνωριμίες: Πόσο σίγουροι είστε ότι φλερτάρετε με άνθρωπο και όχι με chatbot;

Οι ψηφιακές τεχνολογίες μπήκαν στη ζωή μας για να διευκολύνουν την επικοινωνία. Κι όμως, όσο πιο συνδεδεμένοι γινόμαστε, τόσο πιο περίπλοκες μοιάζουν οι ανθρώπινες σχέσεις.

Από τις εφαρμογές γνωριμιών μέχρι τα chatbots που «μιλούν σαν άνθρωποι», η ερωτική πραγματικότητα δεν ήταν ποτέ τόσο μπερδεμένη — και τόσο μακριά από το αρχικό της υπόσχεση: να φέρει τους ανθρώπους κοντά.

Η νέα εποχή των γνωριμιών: AI ως προπονητής, σύμβουλος… και μερικές φορές «σύντροφος»

Ολοένα και περισσότεροι στρέφονται στην τεχνητή νοημοσύνη για να διαχειριστούν την ερωτική τους ζωή. Έρευνα της Match δείχνει ότι σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί της Gen Z χρησιμοποιούν πλέον εργαλεία AI για συμβουλές σχέσεων. Οι άντρες μάλιστα προηγούνται: 1 στους 3 ηλικίας 18-34 απευθύνεται στο ChatGPT για καθοδήγηση.

Η ψυχολόγος Madeleine Mason Roantree εξηγεί ότι το AI δεν χρησιμοποιείται μόνο για «να φτιάξει ένα καλύτερο προφίλ» ή «ένα πιο έξυπνο μήνυμα». Παρέχει επίσης συναισθηματική υποστήριξη, ασφάλεια και ιδέες. Σε έναν κόσμο όπου το ραντεβού συχνά μοιάζει με ατελείωτη προσπάθεια, το AI προσφέρει μια φωνή που δεν κρίνει, δεν κουράζεται και απαντά πάντα.

Το φαινόμενο “chatfishing”: Όταν μιλάς με κάποιον… αλλά στην πραγματικότητα μιλάς με το chatbot του

Από αυτή τη νέα τάση προκύπτει ένα ανησυχητικό φαινόμενο: πολλοί ανακαλύπτουν ότι το άτομο που τους στέλνει τόσο στοχευμένα, τρυφερά ή πνευματώδη μηνύματα… δεν υπάρχει. Όλα είναι δημιουργία του AI.

Η δρ. Roantree προειδοποιεί ότι αυτό το «μη ανθρώπινο πρόσωπο» της επικοινωνίας καλλιεργεί μια ψευδαίσθηση αξιοπιστίας, που καταρρέει όταν αποκαλύπτεται η αλήθεια. Κι όμως, η εξαπάτηση δεν είναι το μόνο ζήτημα: αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός ανθρώπων που συνδέονται ρομαντικά — ή ακόμη και ερωτικά — αποκλειστικά με ένα chatbot. Μια μελέτη στις ΗΠΑ δείχνει ότι σχεδόν το 1/3 έχει βιώσει «στενή» ή «ρομαντική σχέση» με AI.

Η ψευδαίσθηση της οικειότητας: Όταν οι αλγόριθμοι μιμούνται τα συναισθήματά μας

Χιλιάδες συνομιλίες με chatbots που αναλύθηκαν από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας αποκάλυψαν κάτι ανησυχητικό: τα συστήματα AI μιμούνται ανθρώπινα συναισθήματα με τέτοια ακρίβεια, ώστε δημιουργούν μια μορφή τεχνητής οικειότητας. Είναι μια σχέση που ικανοποιεί συναισθηματικές ανάγκες — χωρίς όμως να βασίζεται σε πραγματικό άνθρωπο.

Οι ερευνητές προειδοποιούν: η συναισθηματική ικανοποίηση που προσφέρει ένα chatbot μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη πραγματικών δεσμών, να ενισχύσει τοξικά μοτίβα και να οδηγήσει σε απομόνωση. Το AI δεν είναι μόνο «καθρέφτης» των συναισθημάτων μας. Μερικές φορές τα ενισχύει — ακόμη και τα δυσλειτουργικά.

Μια κοινωνία που αγαπά όλο και λιγότερο στην πραγματική ζωή

Παράλληλα, η οικειότητα μεταξύ ανθρώπων μειώνεται. Οι μελέτες δείχνουν ότι οι σεξουαλικές σχέσεις έχουν υποχωρήσει δραματικά τα τελευταία 15 χρόνια, ενώ ο αριθμός των ανύπαντρων έχει εκτοξευθεί. Η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει έναν εύκολο, γρήγορο και «ασφαλή» δρόμο προς την οικειότητα — τη στιγμή που οι ανθρώπινες σχέσεις φαίνονται πιο κουρασμένες από ποτέ.

Οι εφαρμογές γνωριμιών, προβλέποντας αυτή τη στροφή, ενσωματώνουν όλο και περισσότερο το AI στα εργαλεία τους. Η Bumble το χρησιμοποιεί για να βελτιώσει τα «ταιριάσματα», ενώ η Tinder προσπαθεί να περιορίσει την κόπωση των χρηστών μέσω αλγοριθμικών προτάσεων.

Το μέλλον του έρωτα: Συμβίωση ανθρώπου και AI, όχι υποκατάσταση

Η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρόκειται να φύγει από τις σχέσεις μας — και ίσως δεν χρειάζεται. Το θέμα είναι πώς τη χρησιμοποιούμε. Ήδη, εταιρείες όπως η OpenAI προσαρμόζουν τα προϊόντα τους για να αποφεύγουν άμεσες συμβουλές σχέσεων και να προτρέπουν σε αυτογνωσία, όρια και πραγματική ανθρώπινη σύνδεση.

Ίσως τελικά η τεχνολογία να μας οδηγεί σε ένα νέο συμπέρασμα: το πιο σημαντικό βήμα για να βρεις αγάπη είναι να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει — αλλά δεν μπορεί να αγαπήσει για εσένα.